תג מ8מ1.ן חאפו1ומתמ1נצ 41,ד1611ם 6תע2עמ8מ/2ע21עפ אע צע1פ
7 .סזו
אנם, 11טט אט10אן, נט אט12
יע 4 ט
4 א/
צצפצט,ז4,ע 48 זא /1נ1 08 1,261 01:) טמ אעשידג, 111 מופ!נפמסזצ
2
אה דאוםי) 8668 ופוטסנ1צ, זא א116,/וו
פ5דזדעפטע1,8559861א , 51 111 ג,
אט דאעס צססם תמפנסטפנצ 41 א10דע, א פדדעפט4-4 ,59 1א , 1דפ עט 1ד דע
60 881124מ19110פסנצ | 250-4900 413
)תע0ס. מע ויאע6אצ0ס80מגפ1נסמ1צ. ציעלעץ
עתד תסע ספאזספתאש? עס ןא,זא צתע4א תמ1ן1 תפ1וממנצ }ג,;11טסו1ם סתע8 ןעפ אק צ4ע1פ
;צם פעפונצסעע ,לע
4 1 01960ט) .ם 1006 1
1 1זט06ץט) 106 67 4716/ /ד111זזם1 11811ט711ב) זזוסנוזש6פ 1116 101111601101 1 ז111/50//10 .ם חזחטזסם הוח 100016 8160 208 06 +ז6ט10 1ס1011110011 16/3008 151911160118 0561 .כן /161
1010111115/6 800 614 5001 101111601101 679ט0111/'ש 160116116 8114 /רזזהבן 2 עס פמתאטזםץ סא פּמתעמזאתזא זא ז6116) 000 310615/1 8 1101
{ססתץפ 1201010021 8 68000/4.18קן 201060 עס ,6טחט 6װ00/66 סת 1 זסז1 002068 תסתק010ס עטס ע10 תסחהז1קפת1 סת 1 . ש016811014 100150 04 .151261 ,0ז16:05216 }0 1ת11202 600161/' 2084 0ס1סת 406 שט 4692 8
1285 /?זסקןסענק 4611606021ת1 סת8 +12עץעקסס 106 16506048 /6016-) 8008 ת310015 21ת14210 סת 1 תזגמנסס ססטק סח} ת1 /6ח614 18 4106 415 ,1606טשסתא עטס 04 0684 106 10 .פאססט ;טס תז -1460414160 06 גס ז106ס0 124עץעקסס +תסעזטס סת חס1תטצ 104 אעסטץ תגםקזס תג 15 +1 עס -- 0068 סתטז ששסחא טסץ 14 עס - צעסטצ 4018 0 +18צץקסס 6ע2061 תג 0(סת טסץ 1 .18061ט0ץ8ע01981121110 21 11גתזס צט עס ,153א 413-256-4900 24 סתסתק עט 5ט 024204ס 16256קן
א, בּאראף, -
6 דער בּלינדער בּעטלער 8
צאג?א00 סאז1188מט? שעתממם / 04 סא 8600 0881 88-88-87 :
= אט : 6 אָרער אני
דיא פּלא
ינרער בּעטלער.
שע ליעבּע.
פון אב. באראָף
יו
ער שטייט פּאַר מיינע אוינען מיט דעם גוטען צורונצעלטען פנים, מיט דיא לאַנגע זילבער ווייסע האר, מיט דיא גרויסע גע- דיכטע ברעמען, און דער שיטערער ווייסער מארד, ער שטייט פאר מיר, מיט דעם בּלאַסען אײנגעשרומפּטען געזיכט, אויף דעם הויכע:, טיעף געקנייצטען ישטערען וועלכער ניט איהם צוא. איין אויסדרוק פון עדעל- מוטת.
אִיךָ זעה איהם שמייטנדיג, איינגעבויגען איבּער דעם דיקען סוקאוואטען שטעקעוי מיט פעסט צוזאממען געפּרעסטע ליפּפּען, אויף וועלכע עס שפּינעלט זיך אִם איין מרויערינער סימפּאטהישער שמייכעל. איך קען נימ פארגעפען דיעזען אכטען שטיללען דולרער.
איך קען ניט פערטרייבען דיא געדאנ" קען וועלכע רופּען ארוים פאר מיר, אין מיין איינבילדוננס-קראמט, זיין איינדרוקס-פאלען נעזיכט, וועלכער פארערט סיף מײן פער- שפּרעכען צוא ערפילען. עס איז געװען א שיינער מאִי טאנ װען איך האָב בּעקומען א
נייעם פּלאץ. צוּ ארבייטען. איך בין דעם ערסטען מאל געפאחרען דיעזען וועני
אראָפּנײענדיג דיא טרעפּען פון דעם עלעווייטער האָב איף איהם צום ערשטען דע-זעהן. שטייענריג מיט אַ פאריסענעם קאָפּף, מיט דיא פארצוינענע אוינען װיים אויפגעריסען מיט איין אָפּענעם מױיל, און איין אומרוהינער אויסדרוק אויף זיין בגאסען געזיבט.
איך בין צופיעל געווען ארייננעטאהן אין ריא געדאנקען ווענען דעם נייען פלאץ, און אזוי ויא פיעלע טויזענדע פארביי-גייער בין איך דורך געלאפען, און אלם אַ רעגעל האב איך אריינגעווארפען אַ פּענע אין זיין בּלעכענער קעסטעכ אין װעלכער עס זיינען געשטאנען עטליבע פּענסילם צװאממען געבונדען? |
איך האָב קיין צייט נעחאט צו שיינקען מעהר אויפמערקזאמקייט צוא דיעזען אונב נליקסיקליבעז, וועלכער האט אבער געמאכו איין נומען איינדרוק אױף סיר אין רעו ישפּעטערער צייט און אין וועלבען איך האי זיך פעראינטרעפירט.
8 38 בֿאַראָפֿ, -
: ליל ואר ר סטלא
פון יענעם טאנ אָן, האב איף איהם מענליך נעטראָפען אויף דעם זעלבען פּלאץ אין דער זעלבער פּאַזיציאָן, איך האַבּ זיך צונעוואוינט צו דיטזען בלינדען-ליידענדען, איך האָב איהם ליעבּ נעקראָנען. אין סלעק- צייט ווען איף האַב זיף ניט געהאט וואס צו היילען אין שאַפּ, פלענ איך לאננזאם זיך אַראָפֿלאָזען פון דיא טרעפען אום איף זאל קענען בּעסער בעאָבאַכטען דיא אויסדריקע פון זיין געזיכט,
איך האב בעמערקט דאס בייא יעדעס מאהל וען אַ טריין איז אנגעקומען, און אַ שטראָם טענשען האבען זיך נעיאָנט פון דיא טרעפּפּען איז ער געווען אריינגעטאהן מיט זיין נאנצען פיהכונגס-קראַפט, מיט אלע זיינע חושים אין דיעזע ':טראָמען מענטשען, אזוי יא ער וואלט עטוואס ערוווארטעט.
| אין פריהלינג ויא אין הערבסט, אין
זוממער וויא אין נרױיזאַמען ווינטער אין די פוילסטע דורכדריננענדע נאַססע וועטערען, איז ער דאָ געשטאנען.
קיינע שטורעמם, קיינע קעלטען, קיינע חיטצען האָבען איהם ניט אַװעקנעריסען פון זיין פלאץ, איממער איז ער געווען אוף דער װאַך. עס האָט אויסנעוויזען דאס ער ער- װאַרטעט עטוואס, אין וועלכען זיין נאנצער עקזיסטענץ היינגט אםּ.
די גרױזאַמע צייט האט ניט פערפעחלט אַו טאכען אוף איהם איהר וירקונג. זיין
הײט אס
שװאַכער קערפער איז געװאָרען געבויגען, דאָס נעיכט מים א געללע בלאססקײט בעציינען, דיא ווייסע בּאָרד און דיא טיעפע קנייטשען פון זיין געזיכט האָבען איהם נענעבען דעם אויסזעהן פון טיעפער פער- צוויימכונג.
עס האט מיר װיי געטהאן דיא הארץ אויף איהם, איף האָב זיך איינינע מאָל נעי שטעלט דיא פראַנע : אוער איז ער ?, איף האָב ניט געקטנט פערשטעהן װער, אָדער װאָס צװוינגט דעם שוואכען נריין אין דיא שרעקליכסטע װעטערען צוא שלעפּען דעם געבּוינענעם קערפּער אויף זיין שטענדיגען פּלאַץ װער איז ערז האט ער ישוין גאָר קיין פריינדע וועלכע זאלען זיך מיט איהם אינ- טרעסירען?
עס קען דאָךָ ניט זיין דאָס דיעזער וויר- דיגער נרייז, דאָס דיעזער עדלער געזיכבט זאל מיט שווערע מיהע אהער ברייננען זיין קער" פּער אום אויס צוֹ בעטלען עטליכע סענט ? ניין! עמװאָס העכערעס, וויכטענערעס בֹּאַ- ווענט דעם אַלטען צו זיין איממער-וועהרענר אויף דער וואך. און איף האָבּ בעשלאָסען ביי דער ערשטער פּעסטער נעלענענהייט, בעטען ביי דעם אַלטען בלינדען בּעטלער, איין ערקלערונג אױף דיא אלע אונפער- שטענדליכע פאר מיר פראנען.
דיא נאַכט איזן געוען אַ קאַלטע, אַ שניידענדער דדום װינר האט נעבלאָזע, געריסען דיא מענסטער פון מיין ציטמער
בּלינדער בּעטלער
| און האָט אַ טרויערינע מעלאָדיע אריין גע- פייפט אין דעם קוימען. אַ נעדיכטער שניי האָט זיך אױיסגעליינט און האָט אלעס אנ- געטהאָן אין תכריכים. איך האָב די נאנצע גאַכט ניט געקענט שלאָפען. טאָרגען אַרבײט איף ניט, און איך מוז אױיסנוטצען די צייט אין נעלענענהייט צו זעהן זיך מיטין אַלטען, פאָדערען, בעטען איין ערקלערונג אויף זיין רעטזעכהאפטען לעבּען.
שפּעט נאָף האלבע נאכט בין איך פון מיעדקייט איינגעשלאָפען, / פארשיערענע מוראָדינע חלומות האָב איך געהאט. אָט האב איך געזעהן ויא אַ געדיכטער שנייא דעקט צו דעם אלטען און בּאהאלט איהם. און פלוצלונג קומט אָן א שטאַרקער שטורם װוינד, און רייסט און טראַנט אַלעס װאָס עס קומט אים אין וועג. און אָט זעה איף דעם א;טען בלינדען בעטלער געטראָנען פ נרויססע שטורעם איבער אללע הױכטץ הייזער, מיט די צו װאָרפענע שניי ווייסע האָר, טיט אַ צובאָרשטע בּאָרר פליענדען אנץ העכער.--.-העכער..--אהין...- אין די קלאָרע ריינע הימלען......ווייט אַועק פון אונזער שמוטציגער אייננדהערצינע וועלט!..-
איך האָב זיא אױיפגעהאפּט פון טיינע אונרוהיגע חלומות.
דער היממעל איז געווען בעצוינען מיט א דיקער חמארע, און דורף די פערפראָרענע מיט קווייטען בעצייגענע פענסטער האָב איך געזעהן ויא אַ געדיכטער שניי האָט זיך גע-
שאָטען אָהנע אויפהער אַ שניירענדער ווינר האָט געריסען, געטראָגען נאנצע זיילען פון שניי, און האָט אננעמאכט א שװערע, שרעקליכע מעטעלניצע.
איך בין אויפנעשטאנען פון מיין װאַרעמען נעלעגער, איך האָבּ זיך געהיילט.
דיא אלע געדאנקען, די פאנטאזיען, די חלומות װאָס איך האָב דורך געפיהלט דיא נאַכט, האָבען מיר עררעגט און בּאווענט מיין בעשלוס דורך פיהרען.
איינוויקלענדיג זיף אין טיין שווערען ראָק בּין איך אַװעק געלאָפּען צו דער טריין.
דיא נאַנצע צייט. פון מיין רייזע בּין איף נעװוען נערוועז, אונגעדולדיג, איך האָבּ שוין געוואלט שנעלער קומען אויף דעם אָרט.
איך האָב זיך געשראָקען דאָס דער אל" טער זאָל ניט צװאַטמען בּרעכען אין אזאַ שרעקליכען שטורעם. |
איך האָב נעפירכטעט ראָס אין אזאַ טיעפען שניי זאָל ער ניט זיין אימשטאַנד צו שלעפּען זיך צוֹ זיין שטענדינען פּלאץ, און וואו צו געפינען איהם האָב איף ניט / געוואוסט.
דורך דיא פאַרשנייטע, פערפּראָרענע פּענסטער פון דער קאר, האָבּ איף איהם דערזעהן, צונערעקט מיט אַ בארג שניי, אנגעשפאַרט מיט ביידע דאַרע הענד און דער איינגעפאלענער בּרוסט אויף זיין דיקען שטעקען, שאָקלענדיג,. װאָקלענדיג זיף פון שואכבקייט. איך בין אַראָפּגעשפּרונגען אויף
6 אב. דער פּלאַמפאָרמע, בי ארונטער געלאָפֿען דיא טרעפּפּען און מיט אַ קורצען אַטהעם האָב איך איהם סאָפּענדיג בענריסט,
זיין צוקאָרטשעטער נעזיכט אי געווען בּיאָע פון קעלט און צוקרימט פון גרויסען שמערץ. זיין אטהעם קוֹים װאָס איף האָב נעהערט, מיט דיא ליפּען צושפּאָלטענעי טרוקענע פון קעלט.
מיין הערץ האָט איז מיר נעװיינט, קו קענדיג אויף דיעזען בילד פון מאַרטערטהום. , איך האָב נעחאַפּט זיינע איין קאלטע הענף און האָב איהם איינגעכאַדען אריין גיין אי א דערביי שטייענדען האָטעל, דערווארעמען דיא פּערפראָרענע גליעדער, דערקוויקען דאט פערשמאכטע האַוץ.
ער האָט זיך אייננעהערט, און מים אַ קיים הערבבארע שטימטע האָט ער מיר װאָרווירפע נעמאַכט ווארום איף מאַך שפאס פון אַזא אונגליקליבען אלמען גריין.
און ווען איך האָב איהם פעזיכערט דאס איך מיין עס ערנסט, און דאָס איף בין ניט פעהינ צוא שפּאססען פֿון א זטען, איך געפין זיך בּעלייריגט װאָס ער האט אזא שלעכטע מיינונג וועגען מיר, האָט ער מיר שװאך געױריקט דיא הענה, זיינע בּרעטען האָבען אַ ציטער נעטאהן, און פו זיינע בלינדע אױינען האבען זיף צויי טרעהרען געשליינגעכט איבער זיין נעזיכט און זיינען פערשוואונדען אין דער ווייפער באָרד. ער האָט פיר שטיל הערצליף נעדאנקט, און
זט
בּאַראף, רקיע
אנשפּאַרענדינ זיף אויף מיין אַרעם, האט ער זיך געלאָזט פיהרען פון מיר....
אין איין אנגענהאמען װאַרעמען צימטער זיינען מיר ארײנגעגאַננען. איך האָבּ איהם אוועק געזעטצט אין אַ ווינקעל ביי אַ קליין טישעל, און האָבּ זיך נגעזעטצט נענען איהם איך האָב געאָררערט אַ מאָרצייט, דער ווייטער האָט פלינק דערלאננט דיא שמּײן און איך האָב איהם אונטער נעמונטערט ער זאָל עטוואס געניסען, איך האָב געטרונקען אַ בּיער, און האָבּ געקוט אויף דיעזען געזיכט אויף וועלכען עס איז געווען שארף אויסגעי קריצט דיא ליידען, דיא צרות וועלכע ער האָט געהאט אויף זיין לעבען.
דאָס האַרץ איז אי מיר געווען פער- דריקט פון איין מיטליירס-געפיהל. איך האב געקוקט און געפרענט זיף, ווען װועט שוין קומען אַ צייט ווען אַזעלכע בילדער פון פער- צווייפלונג וועלען מעהר ניט זיין? נאָך ועס וען דער אלטער האָט זיף דערװארעסט, האָט עטוואס גענאָסען פון דיא אַװעקנע- שטעלטע שפּייז און האָט פערטרונקען מיט א ביטר, האבּ איך איהם נעבעטען, מיר בּאקאנען מיט זיין פערגאננענהייט. איף האָב איהם ערקלערט דאט עס אין ניט אויס איינפאכער ניינגערינקייט,, נור עס אי אַ וואו:ש אויס שטאַרקען מיטלייד און אַבטונג צו איהם.
זיין געזיכט איז ויא מיט אַ שווארצען
װאָלקען געװאָרען בענויגען. און סים אַ
בּלינרער בּעטלערי 1
+(
יטערענדיגע נעבראָכענע שטימע האָט ער געענטפערט, ניין! גיין!, מיין הערר. װאָצו עראינערען דיא פערגאנגענהייט ווען זיא איז זי טרויעריג ? = וואצו פערשאפען אומזים- טען שמערץ דעם צװייטען? נייןן איהר סענט קײן פערנענינען האָבען פון דעם בלינ- דען בּעטיערס געשיכטע.
איך האָבּ נים בעשטריטען דאָס פון אַ טרויערינע פערנאנגענהייט או אַ בּיט;רע געגענװאָרט קען מען קיין פערגעניגען האָבען דאָך װאָלט איך צופריעדען געווען נעהמען איינטהייל אין זיינע שמערצען, און ווען ער װועט דאָס וויסען און װועט זיך אָפּרײרען אַ בּיסעל פון האַרצען, וועלען זיינע ליירען זיין יקיענער.
אויסטרינקענדינ נאָך אַ ביער, אנ- 'שפּאַרענדיג זיך מיט ביידע הענד אױף דעם טיש האָט ער אָנגעפּאַנגען:--
וועל, מיין הערר, איהר זייט גערעכט. יא, איף האָבּ שוין לאַנג, כאַנג נעק לערט וואן נעפינט מען אזא עדלען מענשען, פאר וועטען איך זאָל קענען ערצעלען, ענטרעקען מיין טרויע-יגנע לעבענס נעשיכטע..פיעל- קײכט וועלען פיעכע האָבען א גוטען לעסאן פיר זייער צוקונפּטס-ווענען, פיעללייכט װועט זיא?--דאָ האט זיין שטיממע אַ ציטער נעטאהן. זיינע נרויסע בּיעמען האכען זיף אויפגעהויבען, דיא פארצויגענע מיט אַ דינע הייטעל אוינען האבען זיף ויא נעעפענט און אַ שטראָם טרעהרען האבען זיך געגאַסען
איבער דעם. צוקאָרטשעטען
געזיכט....יא פילייכט װעט ,זיא" האַבּען אַ געלעגענהייט -צו וויסען וויא נרענצ-לאָז טריי, אי האָב זיא געליעבט.-איינשטילענדיג דעם שלוכצען צוזאמען נעהמענדיג דיא געדאנקען,, שטאר- קענדיג זי האט ער מיט איין איבעגעוואל- טינע אנשט-עננונג אנגעפאננען:--
איך קען זיך ניט עראינערע! אין װעל- זאָהר איף בין געבארען. פון װען מיין לעבענס פאדעם האט זיך אנגעפאננען איף נעדי נק קלאָר עס שוועכען ארום פאר מיינע בלינדע א יגען פיע?ע דורך געלעבטע סצענען, בּילרער. |
;איך בין דאן נע וען יונג, שטארק, אין אין דיא יאָהרען ווען דיא קאָפּ איז פול מיט רייכע פאנטאזיען, ווען אין אלע אדערע פליסט לעבעדיגעס בלוט, און עררענט און ערוועקט טיין שטארקע טהעטינקייט איךף בין געווען יונג אונבעזארנט. מיט אַ פוהלען גלויבע: אין מיין קראפט בין איך נגענאננען פארווערטס, זייענדינ האפנוננספאל אילע שטיינער. אָלכע שווערינקיימען צו בעזייטינען און עררייכען אַ גליקליכע שיינע צוקונפט.
.מיין פאטער און מוטער זיינען נע= שטארבען ווען איך בין נאָך געווען יונג אק האכ נאף געהאט א קלינעם בעגריף אין ואס פאר אַ לאנע איך בין נעכליבטן. זייא האבען מיר איבע-נעלאזען צום בקנדען שיקזאל אין ריא הענדין
8 אנ באַראָף.
פאיין ארעמער פארמער ועלכער איז עווען גענוג בעווארפען מיט קינדער האט חמנות געהאט אױף דעם אונכעשיצטען תום און האט איהם צוגענומען צו זיף.
;ביז אין מיין דרייצעהנטר יאָהרען בִּין ניך געווען ביי דיא גוטע מענשען. איך האב עטאהן מיין בעסטעס צוא זיין ניטצליף. ;בער ענרליף האב איף אנגעפאנגען פארי זטיין בענרייפען מיין אונאנגענעהמע לאַנע. ייך האב נוט בעטראכט מיין צושטאנד און זאב פערשטאנען דאס איך קען נאר ניט ררייכען זיצענדיג דא אױף דער פארם, יטערענדיג דיא פיה.
אדאצו האפ איך ניט געקענט זעהן וויא זיינע נוטע וואלטהעטער פּלאַנען זיך און ינען ניט אימשטאנדע זאנאר זייערע קינ- ערקאך אוים צו האלטעז. און דארום האב יך בעשלאטען אפּדאַנקען מיינע וואלטהע- וערם פאר זייער נוטעס וואס זייא האָבען יט דעם אונגליקליכגן יתום, צוזאגענדיג י לאזען וויסעו וואס מיט מיר פאסירען, ון האב זיך אוועק געלאזט אין דער גרויסער עלט פערזיכערען מיין עקזיסטענץ.
אאיך בין אננעקומען אין דיעזערנרויסער עכט שטאדט אַ יננער בּאי, פוהל מיט עבען און ענערגיע, א יוננער באי וועלכער אט מיט זיין ענטשלאָסענעם זואראקטער ונערשראקען נעלאזט זיך שווימען אין דעם טורמישען ים פון דעם לעבען.
פפיעל איז מיר אויסגעקומען אֵוסצו-
יטאאעעננישקענשנענשעשעקטעקקיכגעעענעגעטקננטעשטעשערטמייזואט שטיין, ליידען עלענדיג קינד, פיעל מאהל האָב איך קױים מיט מיהע נעקראגען אַ שטיקעל פּלאטץ אין א עקספּרעסס אין א האָלל אַ ביסעל אויסרוהען, חאַפּען אַ דרע- מעל, פיהלען דיא פיעדע, צומוטשעטע אברים. פיעלע מאל בין איך ארומגעגאננען א הונגעריגער אין דיא נאסען און האב נע- קעמפּפט טיט דעם ליידיגען מאָנען, וועלכער פלענט שטארס רעװאָלטירען ווען ער פלענט פארשמעקען אַ רעסטאראַנט, אַ בעקערייא און ער פלענט מיר אָנרײצען האַפּען אַ ברייטעל..אָכער איך האב זיך געקענט קאָנ- טראלירען. מוטהיג בין איך געשוואומען אין דיא שרעקליכע שטורעמדיגע ועלען, האב געקעמפּפט מיט דיא אלע אונאנגענעהמע צושטענדע וועלכע זיינען דא אין אונזערע שיין ציוויליזירטע אינדוסטריעלע שטעדט. נאך עטליכע יאהר פון קאטפּף, דורך נייענדיג אַ גאנצע רייהע פון פערשיעדענע בּעשעפטיגונ= נען פון ,פּעדלען טיט צייטוננען* ביז זיין, א שיין באי האב איך ענדליך געקראָנען א שטעכלע אין איין אפפים. איין נוטע קאםּ און אַ שטארקער ווילען האבען מיר שנעל בּעליעבט נעמאַכט ביי מיין בעל-חבית מיינע וויידזשעס זיינען נעווען נאנץ נוטטע. דיא פארטשריטטע וואס איך האבּ געמאכט זיינען געווען צופריערענשטעללענד פאר מיר.
,אין דיא פרייע שטונדען האבּ איך זיך געלערענט דיא סיסטעם פון בוכפיהרוננ, וועלבעס איך האב אין פערלויף פון א יאהר
נלינדער נעמלער 9
2 += 4 = {
געענדיגט מיט אַ דיפּלאם. עאין קורצען האב איף מיין שטעלע פערלאזען און בין אריין געטראטען אין אַ גרויסען נעשעפט אלס בוכקיפּער. איך האב מיין ארבייט פערשטאנען, האָב טיין פּפליכט ערמילט און האָב העם צוטרוען פון מיין נייעם בעלדהבית נעוואונען.
איך האָב זיך ניט געהאַט װאָס צו בּעד קלאָנען, אי האָב פאררינט, האָבּ נעלעבט, און האָבּ נעהאט אַ שטאַרקע האפפענננג דערשלאַנען זיך צו אַ ב רע ג... עררייכען אַ נוטען צוועק...
פעס איז געװען אַ שינער יוני טאָנ, דיא זונן האָט געשיינט און האט געװאָרפען מיט איהרע נאָלדענע שטראָהלען, אַ פריי שער מארגען ווינטעלע האָט געבלאָזען און ערקוויקט דיא נשמה.
שטראממען מענשען האָבען זיף געצוי- נען איבּער דיא סיידדוואקס, טויזענדע זיינען גענאננען, געפאָהרען צו זייער באשעפטינונג, איף בין נעווען איינער פון דיא פאָהרענדע צו דער אַרבײט.
;אַראפּגײענדינ דיא טרעפּען פון דעם אַלעװײיטער האָב איך זיא צום ערשטען מאָהל דערזעהען
,זיא איז נגעווען געזיכטליך שיין, בלאע קלונע נרויסע אוינען, איין שיינעם רונדען ווייסען געזיכט, אויף וועלכע אַ אנציהענדע רויטקייט איז געווען צונאָסען, שיינע בלאנדע לאקענס, און קארשען רױיטע ליפּמּען, אויף
וועלכע אַ זיסער ליידענשאפטליבער שמייבעל האָט געשפּיעלט.
,זיא איז געווען אנגעצױנען אין איין העל בלאָע, שיין געבלומטע געװעבּטע דרעסס, בעפּוצט מיט ברייטע זיידענע ר" בענס, געטרימט מיט שיינע רייכע געשפּיצ- טע לייס. איין שיינעם רייך פערפּוצטען העט, און אַלעס צװזאַמען האט איהר גענעבען אַזױ פיעל חן און האָט אַזױ דרינגליף געצוינען צו זיך. |
,איהר בליק איז געווען אַזױ פערפיהרע- ריש און אין דער זעלבער צייט אַזױ אונ- שולדיג נאַאיװ, דאס איף האָב זיך באַלר פּערלאָרען און האָבּ מיינע אוינען אַראפּנע- לאָזען. טיט פערננב'עטע בליקען האָב איף איהר נאָכגעקוקט אין דער ריכטונג וואו זיא איז אַװעקגענאַנגען מיט לײיכטע שנעלע טריט און קענעגליכען שטאָליץ
עווען זיא איז פערשוואונדען פון מיין אױנ, ווען זיא האָט זיך אויסגעמישט צווי" שען דעם ים מענשען, איז איהר בילר נע- שטאַנען אַזױ בולט פאַר מיר און האט געי צוינען צו זיף... איף בין געקומען אין נע" שעפט א פער'חלומטער, דעם נאַנצען טאָג בין איך געווען ויא אין א כישוף וועלט.,- איהר בילד האט זיך אפּנעפּרעסט אין מיי מוח אױף ניעמאלס אויסנעמעקט וערען.
אווען איך בין אבענדס געקומע! אַהיים האב איף זיך קיין רוהע, קיין אָרט געקעגר נעמינען, איך בִּין נעווען אויף דער העכסטעו
10 אבי
= - אק יע יע וי
ישגזוצע פון אויפרענונג, און פאַר דער קלענ- סטער באמערקונג האָב איף זיך באַלידיגט און האב זיף מיט יעדען נעקריענט...
אאיך בין געלאָפען אין סטריט, בין גע- ווען אין מער שיערענע קאנצערט-האלס, האבּ פיעל געטרונקען און בין ניט געווען אימ- שטאנדט זין צו צערשטרייען. איבעראל האָבּ איך געזעהען איהר טיעף איינדרינגענדען בליק, איהר רייצענדען געזיבט...
דער אַלטער האט אַרגפּנעלאזען דיא קאפּף 2 דריגער, זיין שטיכימע איז געוארעז שוואכער. די עראינערוננען האָבען געמאַכט איף איהם אַ שטארקע ווירקונג. נאף איין פּו;אוזע פון אייניגע מינוטען האָט ער אויס- געטרונקען נאך א נלעזעל, אָפּנעװישט מיט א רויטער הענקערטש ף דיא פּיענע פון דיא שוויסקערט" האט ער ווידער אננעפאננען:
;איך האב זיף דיא נאנצע נאכט נעי װאָרפען פון זייט אויף זייט. עס איז געווען פאר מיר איין אונענדקיכע אוגרוחינע נאַכט און ווען דער מארנען שטערען האט זיך נעי ציינט ווייט... אױף דעם האָריזאנט בין איך אויפגעשטאַנען.
{מיט דער גרעסטער אויפמערקזאַמקייט האָב איך בּאקוקט מיין סוט מיין העט, יע- דער פּינטעלע האב איך אויסנעקליענט, האָב זיד נעשפּיעלט מעחר וויא אַללע מאָהל, האָב דעם טייא צעהן מאָהל איבערגעבונדען, און ענדליף ווען איף בין צופריעדען נעבליעבען מיט מיין אויטזעהען, בין אי אַװעק אהןיי.
פּאַראָף
85 איסיאק.
צו דעם אָרט װאו איך האָבּ זיא צום ער שטען מאהל געזעהען, אפּװאַרטען דארט פיעללייכט װעט דער ענגעל וואס האט מיף בעצױיבּערט װוידער ערשיינען.
,עס איז נגעװען גאַנץ פריח, דער אויס- געשפּרײטער הימע? האט אױסנעזעהען ויא פארדרעמעכט, איין שטיכער ווינטעלע האט נעבלאָזען. די ביזנעס וועלט האט זיך ער אנגעפאננען באווענען. וואו נים. וואו האט זיך געזעהעז איין ארבּייטער כויפ/נדיג, מיט דיג פ};ריטלאפענע אױינען, ווארפענדיג מיט דיא גרובע מאָזאליסטע הענט.
אי בין אננעקומען אױף דעם פּלאץ אין האָבּ געשטאַצירט אויף און אפ אױף דעם שטיקע? סייד-וואק, כ'האב נעסמוקט אי סיגאר נאף דעם צוייטען, שלינגענדיג דעם רויף, קוקענדיג אין דער אונענדליבקייט, זוכענדיג דיא קענינען, דיא באהערשערין פון מיינעם הארצען.
,פון דער ווייטען האב איף זיא דערזעהן, אַזױ וויא אַ פױינעלע קײיכט האט זיא זיף בשװוענט פארווערטם, און איז געקומען נע- הענטער, איך האָבּ זיך מארטיג געמאכט צו פארסטוקען א סינאַד, מאכענדיג זיף אַזױ ויא דורך אַ צופא? װאָלטען מיר זִיך ווירער בּאגענענט.
,זיא איז פאַרבּייגעגאננען, אונזערע בליז קען האַבען זיף באַגענענט, איף האָבּ גע" פיהלט אַזױ ויא איין עלעקטרישער שטראט ואלט דורכנעלאָפען כ'ין קערפּער, סין
בּלינדער 3
7 אט
קיעל
האַרץ אין פארדריקט געווארען פון אַזא זיסען געפיהל, און מיין געזיכט האט זיף וויא אנגעצונדען,. און זיא ויא איך האָב בא- מערקט האָט זיך פארלאָרעז, און טיט אַ צינטער רויטען געזיכט איז זיא ווידער פער- שוואונדען.
אאונבּעוואוסט, האָט מיף איממער אין דיעזעד צייט געצויגען, נעשלעפּט, צו דיעזען פּלאַץ. |
אַזױ האָבּזן מיר זיך אָפט בּאנענענט, אי האָב שוין געוואוסט דיא שטונדען, דיא פּלעצער, וואו איך קען פערננב'עטערהייר אויף איהר קוקען, אָפּטע צופעלע זיינען געד ווען ווע מיר האָבען זיך אָנגעשלאנען איינער אָ דעם צוייטען... ענטשולדיגט זיך און װוירער פאנאַנדערנענאנגעןי-.
;אי האָבּ אויסגעפונען װער זיא איוו װער איהרע עלטערן זיינען, וואו זיא װאָהנט, איף האָב זיך דערוואוסט דאָס זיא איז אַ טאכטער פו אַ ואהלהאבענרען קלאוקט- מאַנופעקטשורער. דאס איהר פאטער שמיעכט אַ נאַנץ שיינע ראָליע אין פּאליד טיק, איך האָבּ אויסנעפונען דאס איף בין געפאַנגען אין דער נעץ פון אַ האָפענוננס- לאזע ליעבע, וועלכע האָט מיךף געשראקען צו דערשטיקען.
,איך בּין אַרומגענאננען ויא אין איין עולם-התוהו, האב ניט פערשטאנען וואס מען רעדט צו מיר, האב אנגעפאננען פער- נאכלעסינען טיין פליכט אין געשעסט, און
1 יס = אט
עטלער | 11
האב זיך ניט נעבעסערט ווען מען האט מיר אויפטערקזאם געמאכט אויף דעם, און ווע רענדיג אַ לאדיצכח,. בּין איך ענטזאגט נע- װאָרען פון מיין שטעלע.
וואס האָט עס מיך נגעקימערט, פארי קעהרט איך בין צופרידען געבליבען, יעצט בין איף נים בּעשעפטינט געווען,. בין פדיי, או; האפ ציט געהאט ויא אַ הונט אֶפִַּ נען אין א ווינקעק פון אַ נרויסער טענעמענט הויז, ניט ווייט פון איהר עלטערנס וואהנוננ, מיט איין אבזיכט זיא צו זעהן און ויא אַ שטן נאכפאלנען.
,פיעלע מאָהל האב איך זיך בשלאסען דיזען פארשלייערטען פארצעהרענדען אַרט לעבען אויפוויקיען.
אפּואַרטען זיא, ענטשולדינען זיך, אי בערגעכען איהר אַ בריעף, וועלכען איך האב פערטינ נעמאכט, אין ועלכען איף האָב אױסנעדריקט מיט דיא שאַרפסטע ווערטער פון פּאָע יע אַלעס וואס עס קומט פאָר אין מיין הערצען, און מיט א בּיטטע צו ענטפערן דעם אוננליקלימען,. וועלכער װעט װאַרטען צויף איהר אורטװייק, וועלכער איז פאר מיר קלעבען אדער טויט".
עָאון יעדעס מאהל ווען אי האב זיא דערזעהען, און האבּ געוואלט מיין בּעשנום דורכפיהרען, האב איך ניט געהאָט נעננ מוטה, מיינע הענט זיינען נעבקיבען בּאווענ- כאז, און ערשט דאן וען זיא פלענט פאר- שווינדען, בין: איף געווען צופריוען מיט טיין
19 אכּ, פּאַראָף!
= געעיעטר עוישטעלערנע יע
שװאַכקייט. דען זייענדיג האפענונגסלאו, האב איף נעוואלט נאף אַביסעל אפּציהען דיא צייט פון מיין טאדטעס אורטהייל...
שענדליף האב איף דערפיהלט דאס וייי טער קען עס אַזי ניט גיין, דער ניט וויסען, איז פאר מיר געווען שרעקליכער, מיינע נע- דאנקען האבען אנגענומען אַזאַ ווענדוננ, וועלכע פיהרען דעם װעג צום װאַהנױינף דארום בּין איד אין א געוויסע אבענד אַװעק צו איהר עלטערנס וואהנוגג, כ'האב זיף פארשטעקט אין אַ װוינקעל זיא אָפּצזאװאַר- טען. מיין הארץ האָט מיף ניט אפּגענארט. נאך אַ קורצע צייט פון װאַרטען איז זיא ערשיענען אױף דעם שוועל פון איהר הויז מיט אַ דינעם שאַל אריבערנטווארפען איבּער איהרע שולטער, מיט אַ בוך אין האַנט...
{מיין הארץ אין ויא שטיל געבליבּען... אך ויא איך האָבּ נעגאַרט דיעזען ענגעל אומאַרמען... קושען דיא זאנפטיגע ליפּען... פיהלען איהר אָטהעם...
;איך האב זיף אנגענומען מיט קוראַזש און מיט פעסטע טריט בּין איך צו איהר צוד גענאננען, האב זיא בעגריסט און האב זיא געבעטען ענטשולדינונג, האָב איחר אויסגע- שטרעקט מיין ציטערנדיגע האנט, אין װעל- כער עס איז געווען מיין בריעף, און האב זיא געבעטען צו נעחמען אַ בוייעף פון אַ ליירענ- דען, אונגליקקיכען... זיא האט זיך פארלא- רען, נעהמענדיג דעם בריעף פון מיין האנד איז איהר געזיכט בעגאסען געווארען מיט אַ
אע 4 ישר יל =+
רויטקייט, און ווארפענדיג אויף מיר אַ פער* שעהמטען בליק איז זיא אַריינגעלאפען אין הוין,
איף בין געבליבען שטיין ויא בּעזינוננס- לאז קעגען דער טיהר אין וועלכער זיא איז פערשוואונדטן, דיא קיהלע לופט האט מיף גאנץ שנעק צו זיך נעבּראכט, און טיט לאנג- זאמע טריט, טיט צושטרייטע געדאנקען האב איך זיך אַװעקגעשלעמפּט אהיים.
;איך קען עס ניט איבּערנעבּען דאס וואס איף האב דורכנעפיהלט דיא נאכט און טאג בּיו דער שפּעטער שטונרע אין וועלכער איף האבּ געדארפט קרינען איהר ענטפער בּיי איהר עלטערנס וואהנונג.
אאיך האב דעם מעת לעת דורבנעפיהלט אזוי פיעל, ויא אנדערע אין זייער גאנצע לעבּען לאנג.
,האפענונג און פערצווייפלונג האבען אין מיר געפיהרט אַ ביטערן קאמפּף.
,אָט האט דיא האפענונג געהאט דיא אָבערהאנד און פּלוצלונג האט דיא פערי צווייפכונג מיט אַ שטאַרקערע מאַכט זיף געווארפען אין קאמפף און דיא האפענונג איז באַזיענט... און אַ פארצעהרענדער גע- פיהל האט געריסען, געצופט דאס הערץ.
,ענדליף איז אננעקומען דער ערװאַר- טעטער אבענד. איף בִּין אַרומגענאננען אין דער גאס וואו זיא האט געוואחנט, אַ פינ- סטערקייט האט אללעס אייננעזיילט, דיא גאססען זיינען שטיל געווארען, דיא לארענם
5
בּלינדער בעמלער
=. =
4+-שט הי
און טיהרען פון דיא נעשעפטס-הייזער האָ- בּען זיך פאַררינעלט. דיא בעכייבטונג פון דיא סטארס איז אויסנעלאשען נעווארען. און איך האָבּ זיך וויא אַ שטן ארומנעדרייט צווישען דיא הויכע הייזער, וועלכע האבען מיט זייער נרויסקייט אויסנעזעהען משונענדיג אין דער געדיכטער פינסטערניס, און האבען נאף אַ טעהר פּרעסענדען, שמערצליכען גע- פיהל מיר פערשאַסט,
אייננעגעסען מיט מיין בּליק אין איחר ע:טערנס וואהנוננ בין איך נגעשטאנען. דיא צייט האט זיךף אונטערגערוקט, באַלד אָט באלד און איף װעל וויסען מיין שיקזאלי.. װעט זיא קוממען? װעט זיא מיך פארשטוי- סען?... דיא 9טע שטונדע האט געשכאגען מיין הארין איז שטיל נעבליבען.... און דער קערפּער האט נעווארפען ויא פון קעלט... דיא פיס האבען זיך פון שװאַכקײט נעבוי- נען, אנגעשפּארט אָן דיא נייטס בין איף נעשטאנען און האָב געװאַרט...
;א שטילער סקריפּ האָט זיך דערחערט, דיא טיהר האט זיך כאננזאם געעפעגט און זִיא האט זיף בעוויזען. ויא איין נעמין אין דעם הימעל-רוים אזוי איז זיא פאר מיר ער" שינען. מיט שטילע טריט איז זיא אַראפּ- גענאננען דיא טרעפּע: פון זייער הויז, איינ- געװויקעלט אין איין לאַנגען מאנטעל מיט דיא בלאנדע לאקענס. צואווארפען איבער | איהרע שולטער, מיט דיא צויי פייערינע אוינען וועלכע האבען נעשיינט ויא צויי
22 | 5 א יא אע שטערן האט זיא מיף נעזוכט.
אאון ווען איך בין איהר נעקוטען אנטי קענען און האבּ שטיל צונעפליסטערט ,נוטער אבענד", האט זיא אָחנע א װאָרט צו ריידען אױסנעשטרעקט איהרע הענד צו מיר, אין וועלכע פאַלענדיג אויף דיא קניע האָב אי זיך אייננעגעסען אין זיי מיט טיינע בּרענענ- דע כיפּען, פארגעסענדיג וואו איף בין, און האָב אױסנעכּראכען אין אַ שמילכען שלוב" צען.
,קיינע ווערטער... קיינע זילבען איז צווישען אונז ניט געװועקסטלט געװאָרען. ניט איבערגעבענדע קרעכצע אוּן אויסרופע זיינען געווען דיא שפּראכע וועלכע מיר האבען בע- נוצט פיר אונזער ערקלעחרונג. אַ שטומע מאנאַטען-לאנג טיעף איינעסענדע ליעבץ האט געהאט אַ שטומע ערקלעהרונג. דריי קענדיג זיך דיא הענט, פּרעסענדיג זיך איי- נער צום צווייטען, האבּען מיר ניט בעמערקט ויא שנעל דיא צייט איז אַװעק, אח מיר האָבען זיך נעדארפט שיידען, מיט נװואַלר האבען מיר זי פאנאנדערגעריסען, און שווערענדיג זיך עוויגע טרייהייט און איבער- געבּענהייט זיינען מיר זיך פאנאנדערנענאנ- גען. איך האָב געזעהען ויא זיא האט שטיל געעפענט דיא טיהר און ויא דיא זעלבע האָט זיך צונעמאַכט און זיא איז פער- שוואונדען.
פארשיכורט בִּין איף אַװעק אַחזײם. וואס הארט מיר דער קאמפּף אום דאזײן?
14 | אבי = טלעק בטיי וואס קימערט מיר דיא וועלט און אַלע און אללעס אין איהר? = איך בין נליקליך, איף כיעב און װער געליעבט און וואס דארף איף מעהר ?
אאיך האָב ניט געוואלט, ניט נעקענט זיין אין דיעזע נליקליכע שטונדען א פּסיכא" לאג, אַרײנקוקען טיעפער אין דער זאכע.,. אנאלאזירען,. פאנאנדערנליעדערן די פּראַנע און זעהען וואס קען זיין דער רעזולטאט פון אַזא ליעבּע. װאָס וועלען איהרע רייבע על* טערן זאנען? זיי וועלכע דיינקען פארגעבען זייער טאכטער פאר אַ רייכען נעשעפטס- מאן? װאָס וועלען זי טאהן וען זיי וועלען זיך דערוויסען דאס זייער טאכטער איז פאר- ליעבט אין איין ארימען טייװועל?
,ריעזע געדאנקען זיינען געווען פרעמר פאר מיר, און ווען זי וואלטען דאן ארוים- געסומען אין מיין מוח, וואלט איך אויף דער זאך נעקוקט מיט אוינען פון אַ פארליעבטען.
דער אַלטער האט אַרױסגעלאזען אַ שווערען זיפץ, דיא עראינערונגען האבען אויפגעריסען זיינע וואונדען... מיט אַ צוי קרימטען געזיכט האָט ער זיך געמאכט בּע- קוועמער אין טשער, האט זִיך נאך אמאהל הערצליך אפגעזיפצט און האט פאָרטגע- זעצט.
אצוויי יאהר זיינען פערשוואונדען ויא אין אַ טרױם, איף האָבּ געלעבט אין א הימעלשער, נױ-עדןישער וועלט, כ'האב נע- ארבייט אין אַ נעשעפט. האב פערדינט און
בּאַראָף, האב אללעס געספענט מיט מיין ליעבער סיידען, ארומנעפאהרען, אַמוזירט זיף.
אאין דיא זומערדינע מאנאטטן זיינען מיר נעפאהרען אין דיא פּאַרקס, אויף דיא פרייע נרינע פעלדער. אַרומגעלאָפען, אַרומ- געשפּרוננען, ויא גליקליכע פיינעלאף פון בערנעל צו בערנעל... געשטיפט... נעלאבט, געלאפען, געפאלען, = געזעצט זיף אפּרוהען אין דיא הויכע שמעקענדיגע גרינע נראזעןיי נעזעסען ביי דיא רוישענדע קריסטאלענע טייכעלאף און צונעהערט זיך ויא דיא גאנ- צע נאטור האט אונז געשעפּטשטעט אין די אויערן.. לעבט נליקליכע קינדער... געניסט כל-זמן איהר פיחלט ניט דיא גרויזאמקייט פון דעם לעבּען. .. און מיר האבען געשלונ- נען... גענאסען נליס,
אווינטער זיינען מיר נגעגאננען צו פאר- שיעדענע בעלער, אונטער דעם איינפלוס פון זיססע מוזיק און עלעקטרישע בּעלייכטונג געטאנצט... געשפּרונגען... געלאכט און געלעבּט איין גליקליכען אונבּעזארנטען לעי בּען... אך וויא שנעל זיינען אַװעק יענע גוטע נליקליכע צייטען-..
אאיהרע עלטערן האבען זיך דערוואוסט. און האָבּען איהר פערבאטען מיך צו זעהן. יעצט ערשט האָבען מיר זי ארומגעזעהען דאס אין דער נאַ;גער פאר אונז קורצער צייט, האַבּען מיר זיך נאָר פארנעסען פארי צוברייטען אימפאל עס װעט אויסקימען קעמפּפען מיט איהרע עלטערן. סיר זיינען
בּלינדער בּעטלער 18
= כּעווען אונבּעוואפענט, און דיעזער קלאט איז געווען פאר אונז אַ צושטארקער. -- ;איף האָבּ זיא יעצט געזעהען זייער זעלטען און פיעל האָבען מיר קיין צייט נעהאט צו ריי- דען ווען מיר האבען זיך נעזעהען. '
,זיא האָט געוויינט, איף האב זיא נע- טרױיסט, האָב זיא נעבּעטען נור ניט פאר- נעסען אָן מיר, און אַזױ פלענען מיר זיך װי- דער געזעגענען ניט קומענדיג צו אַ רעזול- טאָט--וואס איז צו טאהן?
אוואס ווייטער זיינען אונזערע וויזיטען געווארען זעלטענער, איף בּין געווארטן צו- טראגען, איין פרעסענדע מעלאגכאליע האט מיך ארומנענומען, איף האָב געפיהלט וויא שרעקליכע שװאַרצע וואלקענס קליבּען זיף /צו פערטרינקען מיין קליינע װעלטעל...
,עס איז נעווען איין אבענד ווען מיר האבען זיך געדארפט זעהען אין אַ געוויסער קאַפּע הױזן, נאָךף עטכיכע אונגעדולדינע שטונדען פון ווארטען איז סיידע ניט געקו- מען... עס האט מיר עפּעס פאַרדריקט אַזױ דאס הארץ, איך בין ארויס אין נאָס אַבי סעל זיף דורכניין, איין געהיימער געפיהל האט מיך געשכעפּט צו איהר ואהנונג. פיללייכט װעל איף עטוואס אױיסגעפינען ווארום איז סיידע ניט געקומען?...
;שווערע געדיכטע וואלקענם האבען זִיך געקליבּען אויף דעס הימעל, און האבען נע- שראקען מיט אַ רענען... יעדערער האט זִיך געהיילט, אי געלאפען ניכער קומען אחיים
באהאכטען זיך פון דעם װעטער, וועלכער איז געווארען אונאננענעהם, איין שניירעני דער ווינט איז אָנגעקומען און האט גענומען דייסען, טראגען נאַנצע זיילען פון שטויב. איף בין געגאנגען ניט באמערקענדיג דיא ענדערונג פון דעם װעטער, פּלוצלונג האמ אַ טירכטערליכער דונער און אַ בּלענדענרעו בליץ דורכנעשניטען אין דער לופטען, אי שטארקער רעגען האָט גענאָסען, אַזױ ויז דיא הימלען וואלטען זי עפענען אום נאָן אַמאָהל ווירערהאלען דעם אמבול". מין האט גאָרניט געקימערט דיזער שרעקליכעו בייזער װעטער, איף בין גענאנגען אַל: פארווערטם, לאזענדיג נאף זיך איין בלא: נאָך דעם צווייטען,. אין דיזען מיאוסען ווע טער האב איך אויסגעזעהען ויא אַ נאָכו װאַנדלער, אַ פערשטויסענער פון דער מענש הייט.י.
;פון ווייטען האבּ איך זייער הויז דעו זעהען נאָך דער העלער בּעלייכטונג וועלב האָט געשלאנען דורך דיא פענסטער א האָט בעלייכטעט דיא נאַנצע גאָס און די קויפענדע רענענדינע װאַסער, נאך די פּיאַנא טענער וועלכע האבען זיך צונאָסי איבער דער נאַס. בין איף געװאָרען איבעו ציינט דאס קיין אומנליק האָט ניט פּאַסירר טא וואס-ושע דען? א שמחהן ווארום הא מיר סיירע ניט דערציילט וענען דיזען אוי טערהאלטונגס אבענד, זיא פלענט דאך מי איממער ערציילען און בּעדױערן ואס אי
בא 7 6 28 טטפהיאך
184
סוכף 2 4:-
אבי
.א אניינף, אפ 0 א
קען דיזע פרייליכע אבענדען ניט בייוואהנען. נָאר מיר האבען זיך נעטרױסט דאס אין | דער צוקונפט װעט אלעס נוט זיין. ,עפעס מאדנע האט מיר ועוז נעטאהן , דיא האַרץ. דיא העלע ליכט האט מיר גע- שניטען אין דיא אויגען, דיא פיאנא טענער האבען מיר געריסען אין דיא אויערן, און אין קאפ האָט זיך פערגנב'עט אֵיין שרעק- ליבער געדאנק, בעטראנען... אפּנענארט... אויסנעלאכט... יעצט זיינען מיר פיעכע פראנען אויפנעקלעהרט געווארען, דיא לעצ- טע עטליכע מאתל וען איך האב זיף נע- זעען מיט מיין הערצענס געליעבטע איז זיא געווען זעהר קאפּריזנע... און פיר יעדער קליינינקייט פלענט זיא ווערן נערוועז... עס האט אויסנעזעהען ויא זיא האט געזוכט איין אורזאַכע וועלכע זאל איהר געבען איין בּערעכטינונג צו צוברעכען אונזער בּאַנד. איך האָב עס דאַן צונערעכענט צו דיא אונ- אויפהערענדע געשמרעכטן אין קעמפּפע מיט איהרע עלטערן, און דארום איז זיא אַזױ גערוועז און בּיי דער קלענסטער זאַכע קומט איין אויפברייזונג.
,דיזע געדאנקען זיינען דורכגעפלוינען אין מיין טומעלדינער קאפּ, או אַלעס איז פֿאַר מיר געווען קלאר... און איך, אך וויא איך ליע2 זיא. וואס וואלט איך ניט נעטאהן פון איהרטווענעו?
,מיט אַ פערבּלוטעטער הארץ, מיט בּלוט פערלאפענע אוינען, איין דורכנעווייק-
טער, בּין איך אַװעק אַהײם, פיער טענ האָבּ איך זיך ארומנעטראנען מיט געדאנקען פון זעלכּסטמאָרד. איין שװערע טרה שחורה האט סיך אַרומנענומען...
פענדליף האָבּ איך פון איהר ערהאלטען אַ בריעף.
,,מיט ציטטרענדע הענד האָב איך איהם אויפנעריסען. .. מיט טרערענדע אוינען און איין ציטערענדעסם הארץ האָבּ איך איחם געלעזען. יעדער ווארט איז געווען אַ שאַר- פער מעסער וועלבער חאט געשניטען מיין צואוואונדעטע הארץ,
דעם אלטענס שטימע איז געווארען גע" בּראכען, דער קערפּער האט זיך צוזאמעננע- בויגען, זיין צוקרימטע געזיכט האט גע" צייגט וואס פאַר אַ פירכטערליכען שמערץ דיא עראינערוננען פערשאפען איהם.
איך בּין נעזעסען מיט צוזאמעננעדריקטע ציינער און שמערצליכען נעפיהל. נאך אַ קורצע וויילע האט ער אננעפאנגען מיט אַ שטילער שטימע:
,איך האָב פון מיין טיידען געלעזען, זיא מיין ענגעל בעט מיך פערצייאונג... ער" קלעהרט מיר דאס יעצט האט זיא אויסגע- פונען דאס זיא האָט מיך ניט געליעבּט טיט יענער ריינער אונשולדינער כיעבע.
אַנור עס איז געווען איין ליירענשאפט- ליכער איבערגאנגייי
זיא פערלאננט פון מיר דאם איך זאל אן אִיהר פערגעסען, דען זיא איז ניט ווערטה
: : = : = = קשועמסמאסרר. יס .1 = וארי 2:62:8.= 8נוג ור רעבמונ יי -0יאישאל ידש ---2
פון אַזֹא ריינער האַרץ געליעבּט זיין. ?אזט זיך פאנאנדער פון דער פראקטישער זייט פון א בורזשואַזנע טאכטער, ערקלערט טיר, דאס טראץ דעם ואס זיא פיהלט צו מיר מעהר ניינונג, איין שטאַרקערע ליירענשאפט וויא צו יערען אַנדערן, דאָך מיין לאנע, טיין ארמוטה, דער אונױכערער עקױסטענץ שרעקט איחר און זיא איז נעצוואוננען אויס- קלייבּען צווישען אַ כיעכענדע הארץ און איין כעבענס לאננען שרעק פון ארמוטה... הונ- נער... און איין רייכען הערץ מיט נאָלד, וועלכער װעט איהר פארזיכערען איין נוטען עקזיסטענץ. װעט איהר פערשאפען אלכע פטרגעניגען, אללע לוקסוס, פון דער יעצ- טיגער ענאָאיפּטישער וועלט--דאס לעצטע.
,האָפט דאס מיין אנגערירטער מענער שטאלץ װעט טיר צונעצען מוטה איבער- טראגען ריעזען שמערץ.
,האָמט דאס איך האב זיא געליעבט ריין ניט ענאָאיסטיש.. און דארום וויסענ" דיג דאס וען איך װעל זוכען זיא זעהען, פאדערען פון איהר איין פערזענליכע ער- קלעהרונג,, װעל איך איהר פערשאַמען אונ- בענרענצטע שמערצען, און איך װעל עס געוויס אויסטיירען. |
שיקט מיר איין לעצמען קוס און פער- לאננט, בעם מיך אויפנעבּען דיא האמענונגס לאזע ליעבּע.
פווער איז עפּ אימשמאנד איבערגעבען 'וואס מאַר אַ שמורעם עס איז פארגעקומען
נלינדער געפלער
17
אין מיר. ,איך האב נעפיהלט אזוי ויא עטוואס וואלט זיך אפּגעריסען בּיי מיר אין הארצען. |,אַך ויא שטארק איף האָב זיא נע- כיעבט; האב איך זיא נעקענט האססען? האב איך דען געקענט דענקען עטוואס שלעכטעס װענען איהר} איז עס דען איהר שולד 1 ,ווען איף בין שוין דאן בּלינד געווען, ווען איך האב געהאט דיא זעהוננס-קראפט. איך בין נעווען אזוי כּלינד איף, פארליעב- טער, דאס איך האב ערווארטעט אונטענ- כיבעס. אך, ויא האב איך נעקענט ערווארטען דאס זיא אַ טאָכטער פון אַ רייכען בורזשואַ זאל זִיך פארבינדען מיט איין ארימען אַר- בייטער, וועלכער האט ניט סעהר ויא אַ ריינע הארץ... איף בלינדער פארליעבטער האָב פערנעסען אן דעם טעטאל, אן דאם געלר וועלכעס איז דער רענולירער פון אוג- זער צוזאמענלעבען. ,איך האב פערנעסען דאס, דאס געלר האט פארניפטעט דיא קומט ועלכע מיר אטהעמען אריין, און דארום איז קיינער ניט זיכער, דאס ער זאל ניט אַריינציהען דיזע שרעקליכע באציליען, און זיין בּלוט זאל ניט פערניפּטעט ווערען, און אין דאס הערץ זאל ניט פערקיהלט װערען דאס זורינע קאכע- דינע בלוט. און עס זאל ניט פערוואנדעלנ וערען אין איין שטיק איז, װועלכער זאי
81 אב
טערשטאדרען אכע עדעלע גוטע נעסי לען אך ויא האב איך עס געקענט ערווארטען? און זיא, מיין עננעל... מיין גאַנצער לעבען איז געפאלען אלס קרבן פון דאס נאלר... ;איך האָבּ געװיינט... באקלאנט מיין פּערלאָרענע ליעבע, האב זיף קיין ארט גע- קענט געפינען, ב'האב ארוטנעבלאנדזעט אין דיא נאַסען אָן א ציעל אָן אַ צוועק, איף בין געקראכען אונטער דיא פֿערד, אונד טער דיא קאַרס, נור אַלעס האָט ויא צו להכעיס געווייכט, אױיסנעמירען מיך, און האט ניט אָפּנעשניטען מיין כעבען, וועלטמער אין געווארען פאר מיר אַ לאַסט, אַ בּיטע* רע כאַסט. ,בּלאָט מיט אייננעפאלענע בּאקען, מיט טיעף ארייננעקראכטנע רױמע צואווייטאנטע אויגען פון פיעל וויינען, איין געבראכענער רואינירטער מענש בין איף גערטרעףיי מאג ויא נאכט בין איך ארומגעגעננען אין דיא נאַסען... און האב מיט מיין װאָהנ- וינניגען בליק... געזוכט, געקוקט אין דער אונענדכיכקייט... פיללייכט װעל איף /זיא" וויעדער זעהן 1+. ,אין אַ נעוויסען טאג וואנדערנדיג אי בער דיא נאַסען, האב איף דערפיהלט א שניידענדען ווייטאג אין מיין גאנצען קער- פּער, אין קאפּף האט זיךף ביי מיר וויא אנ- געצונדען איין שרעקייכער פייער, און עס האט זיף מיר געדוכט, דאס איף בִּין נע- בָאפּט נעװאָרען פון מלאכיס, וועלכע טרא-
בּאַראָף:
1
גען מיך איבּער בערנ און טהאלען... שיע" פּען מיך העכער.-. העכער אין דעם ווייטען רוים... און צייגען מיר אונטער אונז. ווייט, גאנץ ווייט... א קכיינינקע פּילקע, אין װועל- כער איך דערקען אונזער ערד, און איך זעז מיט עקעל דעם ביטערן קאמפף פאר דאס לעבּען וואס קליינינקע מענשעלעף פיהרען אויף איהר. ..
ווען איך האָב צום ערשטען מאָהל גע" עפענט דיא אױינען און דער בעוואוסטויין האָט זיך צוריקנעקעהרט, האָבּ איף זיך גע- פונען ליענענדינ אין אַ בעטעל מיט א ריי נעם ווייסען ליילאך צונערעקט, בּיי א זייט איז געשטאנען אַ טישעל אנגעשטעלט מיט פארשיעדענע בּאַטעלאַך מעדיצין. אין צימ- מער איז געווען זויבער, דיא פענסטער פער- צויגען טיט ווייסע פארהאננלאף, איין הויכע שיינער מאַן האָט אויסגעהערט ארכאַפּפארט פון אַ יוננע פּרױ, וועלכע איז געווען נעם געקליידעט, און צונייענדיג צו מיר האָט ער מיט אַ סימפּאַטישען שמיכעל אױף זיין עדעלעס געזיכבט נעקוקט אױף מיר, און נע" מענריג מיין האַנד, פיהלענריג מיין פּולם האט ער מיט אַ פריינדליכען און צופרירע- נעם געזיכט געװענדעט זיך צו מיר:
;עס פרייט מיף יוננער מאַן, ענדליף נייט איהר זיך צו בעסערן, איער קרעפטינע נאַטור האָט נובר געווען. יעצט אי אייף נויטיג רוהע, פּפלענע, זוכט זיך ניט אױפַ- צורעגען און איהר װועט שנעל פאלקאם נע=
ייט ייר אע :טיש יביב יאר :אוהו
זכד ווערן, זא איז צו האמען.
געבענדינ איינינע אינסטרוקציאנען צו דער נוירם איז דער דאקטאר אַרױס פון דעם ציממער, |
= לאננזאם האָבּען זיך מיינע געדאנקען
אנגעפאַנגען באוועגען און איך האב זיך אנ- געשטריינגט צו עראינערען וואס מיט מיר האָט פּאסירט, איז עס אַ טרױם?... נור דיא שמערצען וועלכע איך האָב געפיהלט אי מיין שװואַכען קערפּער הנבען מיר אי- בּערציינט דאס עס איז ניט קיין חלום, און ריא געדאַנקען האבען נגעשוואומען אין איין רינטוננ... און צו איין ציעכ... וואס האט טּאַפירט מיט מיר?
אזוי ויא פון אונטער אַ געדיכטען נע- בעל האבּען אנגעפאַנגען ארויפשוועבען פאַר מיר דיא איבערגעלעבטע סצענען, או פֿון צומיעל אנשטרייננוננ, און פון אויפרעגונג בּין אי װיעדער נעבּליעבען ליענען בע- וואוסטלאז... ענדליף נאָך פיער װאָבען פון שווערען קאמפף פון מיין קערפּער מיט דער שווערער קראנקהייט בִּין איך געווען נעוי- כערט פון מוים... און אין פערלויף פון עט- ליכע װאָך פון גנוטער פּפ:ענע בין איף אימ- שטאנדע געווען צו פערלאָזען דעם האטפ טאל מיט אַ גערעטעטען אונגעווינשטען כע- בעו, איך ב'ן ארויס אַ קריפּעל, מיט האַכב- בּלינדע האפענוננס ;אזע געהיילט צו ווערען אוינען, = איין שװאַכער געבויגענער מענש.., אונפעחיג צו ארבּייטען, אונפטהיג צו רענ
פלינדער בצטלעף / 19
קען... מיט אַ פינסטערער מעלאנבאליע דורכגעדרוננען. | |
;עס האבען ווידער אין מיר אפּנעלעבט יענע אױפֿרעסענדע נעפיהלען..,. דיא פאר- צעהרענדע קיעבּע האט ספיט א דאפעלטע קראפט אַרומגעבאפּט מיין האַרץ, און עס האָט מיף געצוינען... געריסען... אַחין. -. איך האָבּ געוואלט... געמוזט זיא זעהען, אבּער שטערען איחר רוהע. דאָס האָב איף נִּיט געקענט... ניט געטאָהרט.
;אי אונבּעוואוסטע איבערנאַטירליכע קראַפּט האט מיך געצויגען אַהין... צו דעם ארמ וואו איך האָב זיא צום ערשטען מאהל געמראפן,
;דארט האָב איך זיך אַוטקגעשטעלט
איין אָלט געבראָכענעו גרייז.
צנין פריה בין איך שוין דארט נע- שטאַנען אננגעשפּארט אױף מיין שטעקען, דער איינציגער פּריינד אין מיין לאַנג יעה- רינע ליידען. און האב מיט דיא האַלבּ בלינדע אוינען געזוכט... געװאַרט אױף איחר... און אַזױ האָבּ איך זיא געועהען
פארביישוועבען ויא אַ רייצענדע בליענרע
בלום...
;און ויא נליקליך בין איך געווען, ווען איף האָב געטראפען שיהר זיכען צויבערשען בּליק, און איין מיטליירסגעפיהל האָט זיף געזעהען | אין זײ. וען זיא האָט מיך אל- טען בלינדען בעטלער אנגעריהרט ביי דעם שולְטער און האָט אין מיינע שװאַכע הענט
אב.
אַרײנגעװאַרפען איין נאָלדדשטיק... אך, זיא האט מיטלייד גנעהאט מיט דעם פלינדען, אונגליקליכען בלינרען בעט. ער,
עאון נאָך דעם, ווען איך האָב פערלאָ- רען אין גאנצען מיין זעהוננס-קראפֿט, האָבּ איך דען אענפטינקטיוו ניט נעפיהלט דעם מאמענט װען זיא איז פאַרבּיינעלאפען ? וואלט דען טיין הארץ מיך אפּנענאָרט? אך ניין, ניין,| איהר אטהעם... דעם נערוף פון איהר קערפּער וואלט איך דערפיהלט װע: זיא װאָלט זיך געפונען צווישען טויזענדע.
קאיהר אטהעם איז געװוען פאר מיר דער שטראהל וועלכער האָט געווארעמט מיין נשמה און האָט נענעבען קראפט אין לעכען אין מיין ישוואַכען קערפּער.
טרערן האָבּען זיך גענאסען פון דעם בלינדע! בעטלערס אויגען, זיין שטימע האט זיך קוים נעהערט, איף בין נעזעסען מיט איין איינגעהאלטענעם אטהעם אץ האָב זיף צונעתהערט:..:
אאט אזוי בין איף דאָרט נעשטאנען יעדען פריהמארנען, געװאַרט ביז זיא װועט פארביישוועבּען, בִין איך האָבּ נעפיהלט איהר אָטהעם וועלכער איז געווען פאַר מיר אַ לעבענס-נוימווענדינקייט, אַזױ ויא דיא שטראַהלען פון דער זונן, פיר אַלע לעבעדינע וועזענס.
,דיא אונאויפהערענדע שמערצליכע נע- פיהלען האבען מיף אין גאנצען רואינירט, איין אַלטעד נטבּראכענער בלינדער בעטלער.
הפ וט
בּאַראָף? טרעדנע עב לשכנ
און אין הערצען האט אהנע אױפהער גע"
ברענם דער היילינער פלאם װעלכען זיא האָט אין מיר אננעצונדען.
,אַזױ שטיי איף דאָ שיין לאנג אונבע- וואוסט פיעל יאהרען, איף פיהל... איף ווייס... דאס מיין ענדע קומט. איף הער שוין דעם טויטען טאַרש--שפּיכען, און דאף ציהט מיף אַהין... זיא זעהען. פיהלען רעם פיינעם גערוף פון איהר זיסען קערפּער.
,טיט דיא לעצטע און שװערסטע אנ" שטרייננונגען קום איך אַחער, נור אנצושע- פּען כופט... אנוארעסען זיף ביי דיא שטראהלען פּוי מיין רייצענדער זונן... צו- שלעפּען ווייטער דעם שווערען קיירענרען לעבען.
,איך פיהל... איך ווייס... דאס זיא גייט פארבּיי יעצט זעלטענער... איף פיהל דאס זיא מוז זיך פיהלען ניט נליקליך מיט דעם גרויסען רייכטהום. איך פיחל דאס דיא געװויסענס - ביססע געדאַנקען מוטשען זיא פיר איחר פארברעכערישע האנדכונג קעגען מיר,
;איף הער פון איהר אָפטע זיפצען, וועלכע זאנען מיר דאָם זיא איז אונגקיקליך, קרעכצע וועלכע דערציילען, ריידען מון לייר און פּיין.
אזיא זוכט פיללייכט דעם, וועלכען זיא האָט אַזױ נגרויזאם פארשטויסען ?
;זיא זוכט פיללייכט דעם, וועלכער האָט איהר געציינט, דאָס ער ליעבט זיא רין,
דסח האר מאטיש-
א
ופי ררעו-זימאלף 8 ר "יטיס וז 5 אע ליד
טריי, און איז ויא אַ שטן פערשואונדען גיט שטערענדיג איחר רוהע?
דאָס אין דיא לעבענס געשיבטע פן דעם בלינדען בעטלער. געדיינקט ליעבער הער דאס איהר זייט געווען דער איינצינער, וועלכער האט זיך אַראפּנעלאזען זי נידע- ריג אוס אויסצוהערען מיין נעשיכטע.
אווען איהר װעט מעהר ניט געפינען דעם אַלטען בּעטלער אויף זיין פּאָסטען, דאַן זאלט איהר וויסען דאס ער איז ניט מעהר צווישען דיא לעבּעדינע : דאַן ווייסט דאס דיא סטר:נע האָט געפּלאַצט או עס אין אויס מיט דעם פירלער...
,שרײיבּט מיין געשיכטע, ברייננט זיא אין דער עפענטליכקייט זאל זיא קלינגע: אלס אַ ווארנונג צו פיעלע יונגע מענישען וועלכע גײיען אַרױס אויף דעם לעבּענס וועג.
און זאל זיא וויסען, דאס אין מיין לאנ- נען שווערען ליידענדען לעבענס - װעג, איז זיא געווען דער איינצינער געטליכער שטראהל וועלכער האָט מיך געווארעמט ביז דעם לעצטען אטחעם-הויך, דאס נור זיא איז נע- ווען דאָס, אן וואס איף האָבּ דיא נאַנצע צייט געקלערט, און דאס מיט איהר נאמען אויף מיינע ליפּען װעל איף שליססען דעם לעצטען אטהעס-צונ. +.
דער שניי האָט שוין אויפנעהערט צו גיין, דער הימעל איז געװאָרען קלאהר, און דיא דיקע חטארעס זיינען זיך צונאנגען.
דיא זונן האָט געשיינט און איהרע נאל"
אמוי
בּלינרער געמטלער 21
דענע שטראהלען האָבען אפּנענלאנצט וויא שיינע בּריליאַנטען פון דעם שניי. איך האָב זיך געזענענט מיט דעם אַכטען, וועלכער אנשפּארענדיג זיך אויף זיין שטעקען האָט זיף מיט לאַננזאטע טריט אװעקנעשכעפּט איבער דיא פול אנגעפּאַקטע סייד - וואקי טיט שניי.
איך בין אַועקגעפאהרען אהיים, מיין הארץ האָט מיר וויינעטאה;, און דיא קאפּף איז געווען פו! מיט פערשיעדענע שרעקליכע געדאַנקען... דעם ערשמען מאהל האב איף געזעהען, געהערט פון אַזא נעטליכע, ריינע ליעבע, אַזא נוטע עדעלעס הערץ. זיין ליי- דענדער געזיכט האט ניט נעוואלט אפּטרעי טען פון מיר. און עס איז אויף איהם געווען אַזױ שאַרף אפּנעפּרעסט דאס וואס עס אין פארגעקומען אין זיין בלוטענדע הארץ...
כ'השָב געהאט איין אונרוהיגע שלאם- לאזע נאכט, עס האָט זיך מיר געחלומט וויא דער אַלטער ליענט אױף א בעטעל, צװײ נרויע ליכט ברענען צוקאפּענס, און נעבען איהס אויף דיא קניע שטייט אין רייכען אני געצויגען איין הויכע שיינע פרוי און מיט אַ הערצענם יאמערליכע שטיממע, בעט זיא איהם, רופט איהם צוריק צום לעבען. און אויף זיין געזיכט צוניסט זיך איין נליקליכער שמייכעל און מיט איין אנדרינגענדען ליעם- פאלען בּליק קוקט ער אויף איהר און ענט- פערט שטיל... 0 צו שפּעט כיעבּע... צו שפּעט... דארט
95 את,
6 8 ימישז עו 5 ר
יי ייט אט אס אעקאלעלײירפפישר =
אין הימעל וועכען אונזערע נשמות זיך פאר- בינדען... איך בין גליקליף... איף שטארם מיט צופריעדענחייט, האבענדיג דיך ביי דנם זייט... קום צו מיר ליעבטטע... קוסט טיך ט יערסטע... קוס מיך....
און ווען דיא גראציעזנע פיגור פון דער דייצענדער פרוי. האָט זיך איבּערגעבוינען איבער זיין דאַרען קערמער, או האט ייף איינגעגעסען מיט איהרע ברע
גענעס געויכט. האט ער א כייבטען צימער געטאָהן און אין געשטארבען. 8 א 16
כ'האָב זיך אױפנעכאַמט נאנץ מריה, דיא קאָפּ איז געווען שווער ויא בלאי... און יעדער אבר האט געבּראכען, איך האָב זיף מ ט מיהע אנגעשטרענגט א בין אוועק +
דער ארבּייט, איךף האב סיט אתנעדולר אד זי סנעל וקט דורל דיא ווינר טס פון דער
קאר, איך האב שוין געוואכט זעהען דעם אַלטען, זעהען ואש פאר א וירקונג עס דעט ווען עו זאט זיך קפגערערט פון הארצע. אראפּשפריננענדיג אױף דער פּלאָט- קארמע האב איף געהערט ויא דיא צויי גרבּייטער פון סטיישען ו אונדערן זיך ווא-
3 א יי אס א א = אל בוט 8 3 620 וט א יף איהם געמטכט 2
ום דער בּלינדער בּעטלער אין ניט געקו-
גנענדע רויטע. זאנפטיגע כישען אין זיין בקאסען שינגלצױ
גארוי
= יי יי יט 1
מיי, ער מוז זיין קראנק, זאנט איינער מיט מיטלייד און דער צווייטער שאקעלט צו מיט דעם קאפף. איין שמנרצליכען צופּ האט עס מיר נעמאהן ביי דעם הערצען, און ויא פֿון מייפעל געיאנט בּין איך נעלאפען פון דיא טרעפּען. זייענדיג אין נאס האבּ איף איהם נעזוכט, האבּ זיך אַרומנעקוקט... ער אי נישכא, איף האָב זיך אנגעשמארט אָן דער וענטעל מיט מיין ברענענדע קאפּ און אין מיינע אויערן האט עס נעקלוננען.
ער איז נישטא... נישט טעהר צווישען דיא לעבעדיגע.. איף בין אר מנענומע- נע- ווארען מיט איין שרעקקיכען מודא'דינען וי-
אָג און האם אויסגעבראמען אין א שלוב- צע..
דיא דורכנייער האבען זיך גקוואונדערט, אייניגע הטבען זיך אָפּנעשטעלט, געמרענט וואס מיר איז, איך האב ניט געקטנט ענם- פערן, שלינגענדיג דיא געזאלצענט טרערן בין איף לאננזאם, וואקכענדיג זי פון דיא מים אוועק אין שאם.
נאנצע אַכט טאנ האב איף ניט נע- וואוסט, וואט מיט מיר טהוט זיך ב'האב ניט געקענט ארבּייטען.
איך חאב געהערט זיין שטילט שניירט:- דע זיסע שטימע... איך האכ געפֿיהלט זיין דורכגעלעכטען עלענדען קעבעי... איף האב נעפיהכט דיא גרויסע יסודים פון דיזען שטי- לען דולדער... איף וֹאָכּ באויינט דיעען
ערעלע; גוטען, אונגעווייגליכען אומנליקליכען 3 אנ91
-- 7 עד -
: 4 4 י 3 יא 2 שׂ אוש 0 צנם עו = שׂ שי 233 (ג 604 צ' = 0 8 { : | 2 פ 5
א ריעז װערק אין אונזער מאמע לשון.
דער אידיש אמעריקאנער רעדנעך, ענטהאלט 600 זייטען אָנגעפילט מיש ריא נעמשק און פאָפּולערסטע רעדעם געשריבען אין רי שעהנסמע און דייטליבטטע איריש, פון די גרעסטע אידישץע רעדנער אין אטעריקא, וי אויך פון דיא געריהסטע אירישע שריפטטטעלטער, וועלבע האָבען ספעציעל. געשריבען פאַר ריעזע ענציקלאָפּעריע פון רערנער קונסש װאָס וועט בלייגען אַלם רער שעחנסטער מאָנומענט פון קוֹנמם / אין אוווער טאמל לשון. ,
דער אידיש אמעריקאנער רעדנער, ענטהאַלט אַ גרויסע הקדמה איבער די קוגמט פון האלטען א רעדע ויא אויך פיעלע רערעס צו האַלטען ביי אַ, בּרית, צ מוליטוב, אַ פדיון הבן, אַ בר מצוה, אַ תנאים, אַ חתונה, זילבּערנע און נאָלרערנע האכצייפען, בֵּיי אַ לויה, שטעלען אַ מצבה, חנוך חגדו א, ז. וו
דער אידיש אטעריקאנער רעדנער, ענטהאלט אויך פרעבטיגע רערעם פיו לאָר- זשען,. פעראיינען, קלאָבּם, געבּורטס-טאָ: פּאַרטיעט, מיום התורה און ציוניומום, רעל דעם פיר יוגיאנס און העבסט בּעלעהרענדע פּאַטריאָטישע רערעם מיר אַללע אירושע ימימ-טובים צו האַלמען אין שוהל און אין האָל?, וויא אויך אַ בּוקעם הומאָריסשיש? רערעם צום לאַבען בי געוויטע געֶלעגענהיימען.
דער אידיש, אמעריקאנער רעדנער,, איז ועראקמיוט פון פראפעסאר ג, זעליקאוויץ, (פמגטיון, ליטווישער פּילאָזאָף) וועלכער השָט אלם רעדשקטאר פון בוך, אַלײן אויך געשריבּען צעחנרליגע רערעם פיר יערע געלעגענחיימ,
ענגלישע רעדעם.
דער אידיש אטעריקאנער רעדנער האָט אויך 6 גײלאַגץ פון פערשיערענע ענגלישע רערעס, פיר אַמעריקאַנאזירטע אידען וועלבע קענען שוין רעדען אין רער לאַבר'ט שפּראַבע. ריעוע ענגלישע רערעס זיינען גענוטען פון רי בעסטע אוי גרעסטע אטעריקאַנער רעדנער ביכער און בּעארבײטעָט גאב'ן אידישען געשמאקי
בּרימצוה רערעס.
א בּעוונדער טחייל פון דעם אידיש אמעריקאנער רעדנער, אז גע- ווירטעט פיר ברזמצוה ועדעם, ווֹאֶם יעדע פון זייא אין א פערל, און געשריעבּען מון ריא גרעסטע פאַכלײט און פעראָנאָנען. די כֹּר מצוח רעדעם זייגען אין 8 פערשיערעגע שפּרש- בען אין איריש עגגליש און העכרקאיש. ריז פיר דעם אַמעריקאַנער רערנער מיט דיא בר טצוה רערעם 150 פריין סיר רי גר-מצוה רערעם אלײן, מטפיער בּאַנֹר 88, קלאָמה בּאַנר, 80
צו בעקומען ביי אַלע בוכחענדלער, ווי אויך בּיי די פערלענער, היבּרו פאבּלישינג קֵאמְפְּאני 87-88788 קאנאל סמריט, - װיאָרק
16 קאטאלאג פון דיא היברו פּאָכלישינג קאמפאני, גויארק,
אלע כתבים פון מענדעלע מוכר ספרים
(ש. יי אבראמאווי'ץ),
אלטע מעשׂה אדער א נאכט אין צרות, א בילר פון אירישעָן לעגען אין דער ליטא,
ווינש פינגעריל, א מתנה פיר ריא ליעבץע אירישע קינרער,
דיא טאקסע אדער דיא שטאדמ בּעלי טובות, א מייסטערהאפטע קריטיק אי- בּער דעם אידישען צושטאנד אין רוסלאנד, אין דער ציים ווען אירען האבּען זיך אחן א טאקסע נים געקענט בעגעתן,
יורעל, א ספור המעשח אין שירים, אין דיעוע ווערק איז אבראמאוויץ רורכגע- גאנגען דיא גאנצע וורישע געשיכטע פון אנפאנג בין היינטיגען מאג,
ישׂראליק דער משונענער, א טייפטערהאפטע קרישיק איגער דיא לעצטע פאגראמען אויף אידען אין רוסלאגר,
לעצטע שריפטען אַ זאַמלונג פון זיינע לעצמע שריממען, פישקע דער קרומער, א מעשח פון אָרימע יורישע ליי,
דער פריזיון, א דראמא אין 5 אקמען.
דיא סליאטשע אדער צעֶר בּעלי חחיים,, דאם איז דיא בעספע מייסטערווערק וואס אין ארוים פון אגראמאוויץ'עס פערער און האט געמאכט א שטורם צווישען דעם לעועָדפּובּליקום אין דער גאנצער וועלט. ,דיא קליאטש/* איז אויך איבּערזעצט געווארען אין אללע וועלט שפראכען און ווערט גערעכענט פיר א לימערארישען אוצר אין דער גאנצער וועלט ליטעראטור,
זאם קליין מענשעלע, א מייסטערהאפטע ווערק וועלבע איז פולל מיט וויטץ, הומאר אונד שארפזינן אונד דעובּיי אי עם א גוואלדיגע קריטיק איבער דיא אידישע שטאדט-בעלי-טובות, רעדעל"פיתרער אונד סתם בעלי-צרקות אונד נומע אידען פון וומלאגך,
א ריזע-בּעשרײבּונג פון בּנימין דעם דרימען, װיא ער איז אויף זייגע גסיעות מערנאנגען גאנץ וויים, אן אונשער דיא הרי חושך, און האט זיך געגוג אנגעועהן און אנגעהערט חרושים, שעהגע ואבען, וועלבע זיי- נען זעהר אינטערעסאנט צו לעזען.
שלמה ר' חיים'ס, א שילרערונג פון דעם אידישען לעבען אין רער ליטא, וועלכע איז זעהר אינטערעסאנט, שפּאגענר און בּעלעהרענר, און ווערט גערעכענט פיר איינע פון דיא נעסטע ווערק וואס מענדעלע מוכר ספרים האט אין דער לעצטער ציים ארויסגעגעגען,
אט רקי 5
10 15
15
15
0
5 15 15
15
15
10
10
קאמאלאג פון דיא חיגוו פאבלישינג קאמפאני, גויארק. 7
א
יי"
גראף לעא מאלסטאי'ס װערקע.
געארבּייטעם אין איריש, פון ר', מ, העדמאלין.
איוואן אילימש'עס מוים, א שילדערונג איבּער דעם איבערנאנג פון לעבּען
א צום מויט, וואס טען דעקט און פיהלט אין דיא לעצטע מינוטען פון לעבּען, 10 = איוואן דער נאר, דישער בּוך שילדערט פאר אונו בּילד, א וועלבעס עפענט א אויף אונזערע אויגען צו זעהן א נייע װועלט מיט נייעץ מענשען, 8 "איך און מיין מאן, א שילדערונג איבּער דער אונגלייבחיים אין פערחייראט- העטען לעבּען, און וועלכע הייראטה עס פיהרט צו גליק, און וועלבע צו אונגליק, 0
אננא קארענינא, א שילדערונג איבּער דיא ליידענשאפט פון א יונגע שעה" נע פרוי, ווען זיא פאלט אריין צו אן עלטערן אבגעלעכטען מאן אונר פערליעבם זיך ענדליך אין א פרעמוען יונגען און שעתנעם מאן, וויא אזוי זיא ליעבּט, ליירעט, געניסט פון איחר רייץ און פאלט ענדליך אלט
אפפער פון דער בּיטערער שלאנג---אייפערוובם, 28 טאלסטאי'ס בּיאנראפיע, א געשרייבונג איגער זיין לעבען, ווירקען אוּן איינפלום איבּער זיינע מיטטענשען, מים א גיילאגע פון זיין בּילר, 0
מיין וידוי, א שילדערונג, צו וועלכען צוועק טענשען זיינען בעשאפען געווא-
רען, לעבּען אויף דער וועלט און ליידען צרות, 10 מיין פריינדם פרויא, א שילדערונג איגער דיא געמיינהייט און פעררארגענ-
הייט וואס פאלשע ליעכע קען ארויסבריינגען, 1 רער נסיון, א שילדערונג איבּער דעם קאמפף פון אנשטאנד מיט אויסגעלא-
סענהייט, פון מאראל מיט פערדארצענהייט, און פון ערעלען מענער-מוטת
מיט ערניעדריגטער פרויען-שוואבקייט, 10 פּאליקושקא, א בּילד פון דעם בּויערישען לעמען אין רוססלאגר, / 10
דיא פערפיהרונג, א שילדערונג איבער אוא סארט לענען, וואם אין פול מיט מענשליבער אויסגעלאסענתיים און פערדארגענתיימ, 9
8 אלל וב פון. זוזג וב בר אט צי 7 ינב - טפיר = יצ יז 3
א אט אשת 6-26ש אאן, תרטע אבא 806 ר == ר יי אי יט א יע יט
דיא צוויי דורו, א שילרערונג פון דעם רומישען לעבען, איכער וייער אוג" טערהאלט, בעלער,, חתונות, ציניינער טענץ אין מארטען שפועל, 16
א קרייצער מאנאמטא, א שילדערונג איבּער דער פערדארבענהייט און פערהיודראטהעטאן לעבעָן, עם ווערט פעוויעוקן מיס (אקטען או מין אמת'ע ליעבע עקזיסשירט גאר נים אין רער מענשהייש, עׁם אין נור לוין ליירענשאפט, פאלשחיים און בעפרוג, 18
קריעג און פריעדען אין דיעוען כּוך װוערט געשילדערם דער צלוטינער יאהר 1812, ווען גיופאלעאן האש איינגענומען גאנץ אייראחא, ריא טעלח שון דעם גרויסען הקריקגס העלד אין מעגסקווא,,. און ריא נקנצע פאלימוק
2
פון איוראפא צו ינ{נער צויט, דאם אין דער טרעסטער און בעסטער רא מאן וואם נראף טאלסטאי האט געשריעבּען. 68
=דיך?. דומרנים, א ילדערונג,. וויא- איין אלטער. פעלדעכרח ליק ווערס א בעל הסמכה, און י"ל נים מאתען וויץ אלסץ חסעים 18
קאטאַלאג פון דיא היגרר 88 לישינג קאמעאני בנויארם
אט ֿ 6 { = בס י עמיל זאל אבר קלאסישע ווערקע, - : בּעארנײטעט אין איריש פון
ד. מ. הערמאלין און אנדערע בעריהמטע אידישע שרייבער.
בּלוטינע חתונה, ארער דיא שלאכט בּיי דער מיחל, א מיימטערהאפטע שיל- דערונג איבער דיא שרעקליבקייטען פון א מלחטה,
5 8 נלחם זינד, א שילדערונג איבּער דיא הענסטע ליעבעס-געפיהל אין זדעם
קאמפף מיט דיא פונסטערע געראנקען,
דיא דארפס-טיידעל, א רעאליסטישע שילדערונג איבּער טעדכען-אונשול4 און טעגער פערדארבענהייט,
דער ווייבּערשער גן-עדן, דאס אין א בּוך וואס האט געמאנט דעפ גרעם- טען סענזאציאן אין אללע וועלט-שפראבען און אין מערקויפט געווארען אין דיא הונדערט-טויזענדע עקועמפּלארען,
זשערמינאל אדער נאנאנם בּרודער, אין דיעוען גוך װועיט געשיל- דערט נאטור-טרייא דאם לעבּען און ווירקען פון דער ארבייטער"קלאטע און דער קאמפף פיר זייער עקזימטענץ, דאס אין רער גרעסטער און בּעם" מער ראמאן וואם עמיל זאלא האט אויפגעשריבען,
מוים שלעגער אדער נאנאם מוטער, אין דיעזען בּוך ווערט געשילדערמ וויא אווי ,נאנא* וועלכע איז געווען איין איינפאכע מיירעל פון פראסטץ עלטערן, אי געקומען צו דער שטופע פון א בּלענדענדער וועלטיראטע,
דיא ליעבּעם נאכם, דישער בוך דעקט אפ דעם שלייער פון דיא פרומע נשמות פון דער אריסטאקראמיע און ציינט אונן וויא אונטער רער מאסקע פון רעליגיאן ליעגט געחאלטען א וועלם טיט שמוטץ, אויסגעלאסענהייט און פערדארצענחייט,
לעבּען און מוימ, א שילדערונג איבער דיא געפיהלע פון היחנער"פלעם און ויא עס שטעקט בעגואבען צו ווערען לעפעדיגערחייט,
ריא מענשליכט בעסמיעס, אין דיעוען כּוך ציינט אונו עמיל זאלא דיא בּעמטיץ אין טענשען-געשטאלט, דיא בלוט געפלעקטע הענד עון פראנק" רייך'ם כא? ; און דיא מימם שמומץ און עקעלמאפטע מאטקע וואם פראנק רייך'ש ג-ויסע לייטע טראגען,
0
10
60
6
10
קאטאלאצ פון דיא חיבוז פאבלישינג קאמפאני בנויאויק
נאנא, א שילדערונג פון א נעפאלענע פרויענצימעו וֶועלכע מאכט דורך אללע שטופען פון אן אוימגעלאסענעס לעבען, אנגעפאננען פון אַן אַיינפאכע שטראסען מיירעל בּין א גלענרענדע וועלט-ראמע, 20 וועלכע פירסטען פרינצען, גראפען און בּאוקורען מאלען צו איתרע פים ווען זייא קוטען מיט איהר אין בּעריחרווג,
נאנטאס אדער דער געקויפטער מאן, א שילדערונג ויא אזוי א יונגע און וואונדערשעהנע מערבען איז געפאלען צו רער געמיינהייט פון א פער- פיהרער,
פערניפטעטער קום, א שילדערונג וועלבע אין אינטערעסאנט, שפאנענד און ריהרענד און ווערט גערעכענט פיר אייגע פון ריא בּעסטע ווערק וואס זאלא האט געשריעבען,
דיא פאריזער דאמען, אין דיעזען בּוך עפענט עמיל זאלא דיא אויגען פון טיעלע דוטע מענער, וואם בּעהויפטען אן אונטער טויזענד פרויען גיבּט קיין איינציגע 8 רעכטע, צו זעהן גואדע דעם געגענטהייל, אן אונטער מויזענד פרויען קען מען געפינען א מך רעכטע, וועהרענד אונטער טוי- זענד טענער קען מען גיט געפיגען קיין איינצינען א רעכטען,
פן חופה צום קבר, אין ריעזען נּוך ווערט בעשריעכּען דיא גוויסע וועלט שמאדם פארין אין אייערע ריבטיגע פארבּען, דיא רונקעלסטע פּלעמצער, וויא אויך דיא רייבסטע סאלאנען וואו דיא שטאלצע אריסטאקראמען, מיט זייער נאנצער פערדארבענהייט, מתוען אָפּ דישַ שענדליכסטע גוואלר מהאַטען,
גרויען-ליעבּע, א שילדערונג איבּער דיא נעפיהלע פון א פרויענצימער און דיא אנציהונגען צו איהו מאן וועלכע אונטערליעגען טערקווירריגע וועקסלונגען, דער געניאלער עמיל ואלא געוייזט וויא אזוי א פווי- ענצימער אין אימשטאנדע צו ליעבּען ניט נור איין מאן, עס אין אונגע- פּעתר א בּילד פֿון פּאָליאנדריע, (פיעל מעגערייא), גראדע ויא עם אאז און פאלינאמיע (פיעָל ווייבערייא),
10
10
0
1
קאמאַלאג פֿון ויא הונוו פאבלישינג קאמפאני בגויארקן
אלאסעל א 2622
-- מעטהארעס --
צוּ לערנען לעזען רערען און שרײבען ענגליש!
אלענדארפ'ס פעמטהאדע, פון אלכסנדו הארקאווי, ש ניצליכער כוך יך אויסצולערנען ריא 2נגלישע שפראך אהן אַ לעתרער, , אלענדארפ'ס מעמתא" דע" איז אויף אוא ארם דאם דיא שפראך אין אייננעמחיילט אין 18 לעק" ציאנען, אין יעדער לעקציאן קומען פאָר ווערטער, נעשפּרעך און גראמא- פישע רעגעלען. פאר ריא לעקציאנען קומש א בּעוונדערע אבטהיילונג צן לערנען זיך לעוען און ספעלען, אום דיא ווערטער און גראטאטישע רעגע- לען זאללען מעהר פערשטארקט ווערען אין ריא געראנקען, ווערען אט ענרע פון יעדער לעקציאן געגעבען שטיקער לעוע-שטאף צום איבּערועצען. דיא ועטצע פון ריא שטיקער לעוע"שטאף זײינען צוזאטענגעשטעלט פון דיא ווערטער, וואס זענען פויהער פארנעקומען, און דער לערלינג װעט ויא קענען לייבט איבערזעטצען, יעדע שמיק לעזע-שטאז טראגט איין נומערי צום לעהר-בּוך קומט שׁ בעװנדער בוך, אַ שליסעל וואס ענטהאלט דיא ריכטיגע איבּערזעטצונג פון יערען ואטץ, דיא איגערועטצונגען זיינען בּע- צייכענט מיט ריא זעלכע נוסערן וויא דיא שטיקער לעוע-שטאף בַּייא דיא לעקציאנען. דער שיללער קען אלזא מיט'ץ שליסעל אבשטימען אױב זיין איבּערזעטצונג אין ריכטיג ארער נים, דאם בּוך ענטהאלט 600 זייטען אין גרויסען פארטאט און עלעגאנט געבּונדען
אמעריקאנישער לעהרער א פראקטישעם לעתר-ביכעל אין מאשען פארמאט פיר יעדען איינגעוואנדערטען אידען וואס וויל קענען ענגליש און ווערען בּעקאנט מים אטעריקא, פון אלכסנדר האַרקאווי,, פיין בּראשירט
אמעריקאניש ער לעהרער, דיטא, פיין געגוגרען
הארקאווי'ם אוטשעבּניק אנגליסקאווא יאזיקא, צו שילעהונען פון ור סיש דיא ענגלישע שפראך, פיין געבונרען
נוראקים אוּטשעבּניק, צו ערלעהרנען פון רוסיש דיא ענגלישע שפואך
יזריש אמעריקאנישע שוהלע, פון אלכטנדר האַרקאווי אַ פראקטישעם לעתר" כוך פיר אידען אין אַטעריקא צום לערנען ענגליש, יוריש אין רעבעגען אין 5 אבטהיילוננען, ערשטער טחייל לערענש לעזען, רערען און שרייבּען ענ" גליש,, צווייטער מתייל לערענט וויא צו שרייגען אידי'ש אהנע נרייוען. דרי" מער מחייל און דער וויכטינסטער טחייל פוּן די יודיש אטעריקאנישע שוהלע
אי רעבענען וועלכע אידען האבּען כִּיז יעצט נים נעהאם, אותר געפינט אין
דעפ אללע רעכענוננען מים איבּוננען פון צוזאפענציהען, ביז ברובצאהלען, פוראצענט און דיסקאונט, פיין געבּונדען
עננליש פּוילישע מעמהאדע, פון נ. ס ולאָמניס?י,
15
6 8
24 קאטאלא: טון ליוו הינל? 248 :2 קאמפאנו,, נהארק, נייטממע שנגלישע מעמהארע, בּעארגייטעש נאך רר, אהנ'ם דאלמעטטער
און איינגעטהיילט אין 3 אבּטהיילונגען, זיא פאננט זיך אן פון אי, בִּי, מי וד ענדיגש זיך מים דער פאלק:טמענער קענטניט פון דער ענגלישער שפראך און דערביי אין זיא אזוי קינסטליךף צוואמענגעשטעלם, דאט יעדער איינציגער/ קען נאנץ לייכש אין אַ קויצער צייט ערלערנען פגלקאמען דיא ענגלישע שפראן, ווא עם אין גוימהיג אין לעכען אי ברא שירט
נייעסטע ענגלישע מעטהאדע, דימא, פין גענו
ענגליישער אלף מיר?, פון אַלעסנױר הארקאווי, 8 = צום אויסלערנען זין-
לעזען און שרייבען ענגליש
ענגליש א אין אמעריקא, פון אַלכּסנה תארקאווי, 8 גוך צו ערלערנען ריש ענגלישע שפראן אהן אַ לעהרער מים אַ קליונעם אידישרענג לישען ווערמער" וך, פיין בראשירט
ענגליש אי אמעריקא, דימא, פיין געגונדען
קיר :0 שער לעו הר-בּו? , פון אַלכּסנדר הערקאווי, אין 8 פראקטישעפ לעתרדבּוך פור וערען ועוואנ עי אידען, זיך לייכש אויסצולערנען לעוען, רעדען און שרייבען דיא ענגלישע שפראך כאלזאמען
גילגלישער לעהרער, אַ לעתר-בּוןי זיך אויסצולערן ען ריכטיג לעוען און קרייבען
ננגליש, אין טינף אבּטהיילוגגען, עו?:צער טזייל לערענט ריא רעגלען 8
לעוען, צווייטער מחייל ענטהאלט 2,000 עגגלישע וע עױטער וועלבע זייב ע איבערזנצט. און. אודוש. ווא דער ווארט לעוט זיך און דיא בעדייטונג פון ווארט, דריטער טהייל, פערשיעו ענע פראוקן אין געשפרעכע, פערמער פוזייט,
עצגליטע געשריע בּענע כובשטאבען גהויטק און קליינע האנד זיך צו לַעֲרי |
נען שרייגען ענגליש, פינפטער טחייל דיא ענגלישער גראמאטיק, דיא בּללים עון דער עגנלישער שפראך ווא עכ דהרף װערען געשפראכען און עשר
פון
קען, פֿון אלכסגרר הטרקאווי, פיין בּראשיוט
ייט י יק יט לעד הרער, דיתא, פיין געבּונדען
64 / א
אל 4 - ס ענגלישע טעטהאדע, צוואטענגעשטעלט נאך די בעסטע שטראןיי
| נגץנטוזאנויען. און לעהייבומער אין 8 לעקציאנען, אז יעדער איינער זאל אין א קוינע ציים קענען אױסלערגען לעוטן, שרייבען און רײדער ענגליש גיין געבוגרען תודון לֹשׁון אנגלי, פון אַלעסמי האַרקאוון 6 עוגלישיזעמילאי:ז יענטזערע צו. לערגען פון העגרעשיש די קנגלישע שש
54
שר מוָל עס הליל טעב 7
28 8
88
גי
80 6
קאטאלאג פון דיא תיפרן פאנלישינג קוימפאני,. גויונרק.
4 בריעפענשטעלערס --
צו לערנען ענגלישע בּריעף שריבען,
הארקאווי'ם אמעריקאנישער בּריעפענשמעלער אונד ספּעלער, ענגליש און יודיש, ענטהאלט געשעפטס-בּריעף, פאמיליען-גריעף, ליעֶבּעס" גריעף, נאבפראגען, טעלעגראמען צו געבּורטס-טעג און חתונות, אויך ועגעלען צום לעוען, און א בעוונדערע אבטהיילונג צו לערנען שרייבען, פיין בּואשירמ
הארקאווי'ס אמעריקאנישער בּריעפענשטעלער אונד ספּעלער, דיטא, פיין געגונדען
הארקאווי'ס נייער פאלשטענדינער אטעריקאנער בּריעפּענשטע- לער, ענגליש און יודיש, אין 4 טחיילען און 416 זייטען, ענטהאלט געשעפטס" בּריע; פאטיליען-בריעף, דיעבעם-בריעת, גאבפראגען, טעלענראמען צו געד גורמט-טעג און חתונות, ידיקות פון פאסט, איזענכּאהן און טעלעגואף, מטאטיסשיק. און פערשיערענע אנדערע וויבמיגע זאבען, אויך רעגעלן צו לעוען, און אַ צעזונדערע אבטחיילונג צו לערנען שרייבּען, מיט אַ בּיי-לאַגע בּוכהאלמונג פיר יוך'ען ויא צו פיהרען גּיבעו, שרײיבּען קאנטראק" טען און אללע געשעפטליבע קאררעספאנדענץ, דאס אין דיא נייעסטע ניצ" ליבסטע ווערס פיר אללע אירען אין אמעריקא, וועלבע ווילען קעגען ענ- נליש און שרייבען ענגלישע בריעף ריבטיג אהן פעהלעון דיעזער נייער פאלשמענדיגער ,אטעריקאנישער בריעסענשטעלער" אין אויך אַ פראקמיטע ענציקלאפעדיע ווייל עם ענטהאלטעט אללע ארמיקלען וועלבע זיינען ניצליך אין טעגליכען לעבּען, אללעם אין אין ענגליש מיט אידיש איבערזעצט, דיעזער נייער פאלשטענדיגער אטעריקאנישער בּריעפענשטעלער אין ועתו שעָהן געדרוקפם אויף גוטעם פאפיער, גרויסער פארמאט און עלענאנט גע- בּונדען י
ווארן'ס פאלשטענדיגער עננליש-יורישער בּריעפענשטעלער, הערו ווארן אי דער בעריתממעסטער עננלענדער אין דיא קונסט פון קאר" רענספּאנדירען און זיין ענגלישער בריעפענשטעלער שמעהט אויף דיא העב- פטע שטופע פון דעו ענגלישער ליטעראמוה, מיר האבּען רעם ועלבען גריעפענשטעלער געלאום איבערזעטצען פון דיא כּעסטע יודישע פעדערט, און ער ענטהאלט 250 ענגלישע פריקסע מים וודישער איבערזעטצוגו, פיין
80
100
8 קאַמאַלאָג פון דיא היכוו פאָבלישינג קאָסמשַני, נױאָרק. -- װערטער"בּיכער --
אלעקסאנדראוו'ס ענגליש-רוסישעס ווערטער-בּוך, ענטהאַלט אַלע ענגלישע ווערטער נאָכ'ן איודבו-סי מיט זייער אויסשפראכע און איבערזעצונג אין רוסיש,
העבּרעאיש-ענגלישעם װערטער-בּגף, פון ם. ה, כּרעסלוי לאָנדאָן,
ענגליש-העבּרעאישעם ווערטער-בּגּך, דימא,
מלון שֵׁל כים, (ווערטערבּוך) מעבוית לרוסית ואַשכנזית, מאת יחודה גרזוכסקי,
פאלשטענדיגעס ענגליש-יודישעס און יוריש-ענגלישעט ווער" טער-בּוף. פון אַלכסנדער האַרקאַוי, אין צוויי טהייל, ערשטעַר מחייל. ענטהאַלט אַללע ענגלישע ווערטער נאָכ'ץ איי---בי--סי / מישט זייער אױס- שפּראַכע און איבערזעצונג אין אידיש, צווייטער טחייל ענטהאַלט אַללע יודישע ווערטער נאָכ'ן אלף-בּית מיט דיא איבּערועטצונג אין ענגליש, בּיירע טהיילען זיינען געכּונדען אין איין בּאַנר,
ענגליש-יודישעס האנךד װערטער"בּוּף, פון אַלכסנדר האַרקאַװוי, ענט- האַלט כּמעט אַזױ פיעָל ווערטער וויפיעל דער פאָלשטענדיגער עננלישדיודיי שעם ווערטער-בּוך, מיט דער אױפנאַהטע װאָס דיא ערקלערוננען זיינען שַביסעל אָפּנעקירצט,
ענגלישדיודישעס אוּן יודישדענגלישעם. טאשען-װוערטער-בּון; פון אלכּסנדר האַרקאַװוי, ענטהאַלט אַללע עֶנגלישעַ ווערטער נאָכ'ן איי---בי--סי מיט זייער אױסשפּראַכע און איבערזעטצונג אין וודיש, און אַללע אידישע ווער. טער נאָכ'ן אלף-בּית מיט דיא איבערועמצונג אין ענגליש, אין קלאָטת כּשנר
דימטא, אין לערער בּאַנר,
2:00
10
68